Bł. Emil Szramek: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
Nie podano opisu zmian
Linia 9: Linia 9:


==Bibliografia==
==Bibliografia==
AAKat, AP 825-827; K. Heska-Kwaśniewicz, Ks. dr E. Szramek – życie i działalność (zarys), [w:] Ks. dr Emil Szramek. Działalność i dzieła. Materiały posesyjne, red. J. Malicki i J. Śliwiok, Katowice 1994, s. 9-14; Martyrologium, s. 207-209; J. Myszor, Dlaczego zginął ks. Emil Szramek, [w:] Victor-quia Victima. Ksiądz Emil Szramek (1887-1942), pr. zb. pod red. E. Szczotoka i A. Liskowackiej, Katowice 1996, s. 59-68; Tenże, Sługa Boży ks. Emil Szramek – proces beatyfikacyjny Męczenników II wojny światowej. Nowe pytania i odpowiedzi. Edycja tekstów źródłowych, SSHT 30 (1997), s. 249-271; Tenże, Sługa Boży ks. Emil Szramek (1887-1942), [w:] Męczennicy za wiarę 1939-1945, pr. zb., Warszawa 1996, s. 95-100; Tenże, Stosunki Kościół, s. 39, 57, 171, 242; Nowe oblicza bł. Emila Szramka, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i J. Myszora, Katowice 2003; Weiler, s. 655; A. Hanich, Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej, Opole 2009, s. 119-121; J. Myszor, Ks. Emil Szramek-kapłan diecezji wrocławskiej (1911-1922), [w:] Ziemia Śląska, t. 5  red. L. Szaraniec, Katowice 2001; A. Szanecka, Pasje turystyczne ks. Emila Szramka, WA 1996, nr 8, s. 382-384; H. Pyka, Mecenat artystyczny Księdza Emila Szramka w Parafii Mariackiej w Katowicach, [w:] Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1992-1993, nr 25-26, 1992-1993, s. 307-316.
AAKat, AP 825-827; K. Heska-Kwaśniewicz, Ks. dr E. Szramek – życie i działalność (zarys), [w:] Ks. dr Emil Szramek. Działalność i dzieła. Materiały posesyjne, red. J. Malicki i J. Śliwiok, Katowice 1994, s. 9-14; Martyrologium, s. 207-209; J. Myszor, Dlaczego zginął ks. Emil Szramek, [w:] Victor-quia Victima. Ksiądz Emil Szramek (1887-1942), pr. zb. pod red. E. Szczotoka i A. Liskowackiej, Katowice 1996, s. 59-68; Tenże, Sługa Boży ks. Emil Szramek – proces beatyfikacyjny Męczenników II wojny światowej. Nowe pytania i odpowiedzi. Edycja tekstów źródłowych, SSHT 30 (1997), s. 249-271; Tenże, Sługa Boży ks. Emil Szramek (1887-1942), [w:] Męczennicy za wiarę 1939-1945, pr. zb., Warszawa 1996, s. 95-100; Tenże, Stosunki Kościół, s. 39, 57, 171, 242; Nowe oblicza bł. Emila Szramka, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i J. Myszora, Katowice 2003; Weiler, s. 655; A. Hanich, Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej, Opole 2009, s. 119-121; J. Myszor, Ks. Emil Szramek-kapłan diecezji wrocławskiej (1911-1922), [w:] Ziemia Śląska, t. 5  red. L. Szaraniec, Katowice 2001; A. Szanecka, Pasje turystyczne ks. Emila Szramka, WA 1996, nr 8, s. 382-384; H. Pyka, Mecenat artystyczny Księdza Emila Szramka w Parafii Mariackiej w Katowicach, [w:] Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1992-1993, nr 25-26, 1992-1993, s. 307-316; J. Tofilska, Parafia Mariacka w Katowicach . Historia jak witraż, Katowice 2010, s. 81-88.  


{{Święci}}
{{Święci}}

Wersja z 09:48, 3 lis 2010

Bł. Emil Szramek (1887-1942), proboszcz parafii mariackiej w Katowicach, historyk, męczennik

SZRAMEK.JPG
Matka Emila Szramka
grób Matki ks. Emila Szramka
tablica w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach

Urodził się w Tworkowie k. Raciborza 29 września 1887 jako syn chałupnika Augusta i Józefy z d. Kandziora. Szkołę elementarną ukończył w Tworkowie, gimnazjum w Raciborzu, studia teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego (1907-1910). 22 czerwca 1911 z rąk kardynała Georga Koppa przyjął święcenia kapłańskie. Pierwszymi placówkami duszpasterskimi były: Miechowice 1911-1912, gdzie miał możliwość zapoznać się z pracami księdza Norberta Bonczyka, oraz Tychy 1912-1916, gdzie pracował u boku ks. Jana Kapicy. Praca u znanego polityka, ale i wybitnego duszpasterza, zaważyła na jego poglądach politycznych i społecznych. W Tychach ukończył pracę nad doktoratem, który napisał pod kierunkiem Josepha Jungnitza (Das Kollegiatsstift Pfarrkirche zum heiligen Kreuz in Oppeln, Oppeln 1916). W latach 1916 - 1923 pracował na placówkach w Zaborzu i Mikołowie. Od 1918 roku związał się z towarzystwem kulturalno-oświatowym p.n. Towarzystwo Oświaty na Śląsku im. św. Jacka, którego był jednym ze współzałożycieli i zarazem redaktorem organu prasowego Głosy z nad Odry (1918-1924), w którym często bronił prawa Górnoślązaków do używania języka polskiego. Po utworzeniu Administracji Apostolskiej dla Śląska Górnego (1922) został przez ks. A. Hlonda powołany na stanowisko kanclerza kurii Administracji Apostolskiej]]. Po utworzeniu diecezji wszedł w skład kapituły katedralnej a od 1927 roku, z polecenia biskupa Arkadiusza Lisieckiego, zajmował się organizacją budowy katedry. W kurii katowickiej pełnił także funkcję egzaminatora prosynodalnego, członka Consilium Vigilantiae i diecezjalnej komisji konserwatorskiej. W 1926 roku papież Pius XI powierzył ks. Szramkowi parafię Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach.

Styl duszpasterstwa uprawianego przez ks. Emila Szramka cechowała otwartość i tolerancja, zwłaszcza, jeśli chodzi o kwestie narodowościowe. Jako jeden z pierwszych naukowców na Śląsku zaczął głosić tezę o potrzebie większego otwarcia na kontakty między historykami polskimi i niemieckimi. Był daleki od nacjonalizmu, a tym bardziej od wszelkich przejawów szowinizmu. W 1927 roku został wybrany prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku. Równocześnie redagował Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku. Był jednym z inicjatorów założenia w Katowicach Biblioteki Śląskiej, a następnie przewodniczącym Rady Muzealnej Muzeum Śląskiego w Katowicach. Był znanym bibliofilem i koneserem sztuki. Pisał dużo, interesowała go zwłaszcza biografistyka. Wiele miejsca w swoich badaniach poświęcał także folklorystyce i badaniom nad Śląskiem jako pograniczem kulturowym. Owocem wieloletniej pracy stała się książka, która po dzień dzisiejszy nie straciła na aktualności: "Śląsk jako problem socjologiczny", [Katowice 1934]. W przededniu wybuchu wojny sporządził testament, w którym wszystko co posiadał rozdał. Od początku okupacji niemieckiej w 1939 roku spotykały go represje ze strony Gestapo. Nie opuścił parafii, a od decyzji niemieckich władz okupacyjnych o wygnaniu odwołał się do najwyższych władz III Rzeszy. Został aresztowany 8 kwietnia 1940. Przebywał w obozach koncentracyjnych Dachau, Gusen, Mauthausen i ponownie od 8 grudnia 1940 w Dachau. W obozie ks. Szramek stał się niekwestionowanym przywódcą księży śląskich. Podnosił więźniów na duchu, głosił kazania, w których dawał wyraz nadziei na odrodzenie Polski. Wobec prześladowców zachowywał się z godnością i spokojem. Jak wspominają współwięźniowie miał niezłomny charakter i siłę ducha. Został zamordowany na izbie chorych strumieniami lodowatej wody 13 stycznia 1942. Dnia 13 czerwca 1999 Jan Paweł II wśród 108 Męczenników II wojny światowej ogłosił go błogosławionym.

Bibliografia

AAKat, AP 825-827; K. Heska-Kwaśniewicz, Ks. dr E. Szramek – życie i działalność (zarys), [w:] Ks. dr Emil Szramek. Działalność i dzieła. Materiały posesyjne, red. J. Malicki i J. Śliwiok, Katowice 1994, s. 9-14; Martyrologium, s. 207-209; J. Myszor, Dlaczego zginął ks. Emil Szramek, [w:] Victor-quia Victima. Ksiądz Emil Szramek (1887-1942), pr. zb. pod red. E. Szczotoka i A. Liskowackiej, Katowice 1996, s. 59-68; Tenże, Sługa Boży ks. Emil Szramek – proces beatyfikacyjny Męczenników II wojny światowej. Nowe pytania i odpowiedzi. Edycja tekstów źródłowych, SSHT 30 (1997), s. 249-271; Tenże, Sługa Boży ks. Emil Szramek (1887-1942), [w:] Męczennicy za wiarę 1939-1945, pr. zb., Warszawa 1996, s. 95-100; Tenże, Stosunki Kościół, s. 39, 57, 171, 242; Nowe oblicza bł. Emila Szramka, pod red. K. Heskiej-Kwaśniewicz i J. Myszora, Katowice 2003; Weiler, s. 655; A. Hanich, Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej, Opole 2009, s. 119-121; J. Myszor, Ks. Emil Szramek-kapłan diecezji wrocławskiej (1911-1922), [w:] Ziemia Śląska, t. 5 red. L. Szaraniec, Katowice 2001; A. Szanecka, Pasje turystyczne ks. Emila Szramka, WA 1996, nr 8, s. 382-384; H. Pyka, Mecenat artystyczny Księdza Emila Szramka w Parafii Mariackiej w Katowicach, [w:] Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1992-1993, nr 25-26, 1992-1993, s. 307-316; J. Tofilska, Parafia Mariacka w Katowicach . Historia jak witraż, Katowice 2010, s. 81-88.