Altaner Bertold

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 21:41, 1 wrz 2020 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (dr)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Altaner Bertold (1885-1964), patrolog i historyk Kościoła

Altaner Bertold.jpg

Urodził się 10 września 1885 w Górze Świętej Anny w rodzinie kupca Ignacego i Anny z d. Glińska. Uczęszczał do miejscowej szkoły powszechnej, a w 1897 roku rozpoczął naukę w gimnazjum w Królewskiej Hucie, dokąd przenieśli się jego rodzice. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości rozpoczął studia na uniwersytecie we Wrocławiu. Należał do studenckiego stowarzyszenia „Unitas" . Uczęszczał na seminarium naukowe prof. Maksymiliana Sdralka, twórcy wrocławskiej szkoły historii Kościoła. Święcenia kapłańskie przyjął 20 czerwca 1910 z rąk kard. J. Koppa. Po święceniach kontynuował studia na Uniwersytecie Wrocławskim i jednocześnie od 16 sierpnia 1910 był duszpasterzem przy Zakładzie św. Agnieszki, gdzie pracowały elżbietanki. W 1911 roku odbył się jego przewód doktorski na podstawie pracy Venturino von Bergamo O.P. 1304-1346. Eine Biographie. Wkrótce opuścił Wrocław i pracował najpierw jako wikariusz w Lubaniu, potem był katechetą szkół średnich w Gliwicach.

W 1918 roku został wikariuszem katedralnym we Wrocławiu. W roku następnym odbyło się jego kolokwium habilitacyjne, do którego został dopuszczony na podstawie rozprawy Der Armutsgedanke beim heiligen Dominicus. Problematyce dominikanów średniowiecznych poświęcił następne swoje prace: Die Forschungen zur Geschichte der kirchlichen Unionen und der Mohamedaner und Heidenmissionen des Mittelalters (Habelschwerdt 1924) i Briefe Jordans von Sachsen (Leipzig 1925). Jego prace przyczyniły się do założenia przez dominikanów w Rzymie Instytutu Historycznego i wydania w 1913 roku „Archivum Fratrum Praedicatorum". W 1934 roku został mianowany członkiem „Schola Lullistica" w Palma de Mallorca.

Jego główne zainteresowania naukowe dotyczyły chrześcijańskiego antyku. Prowadził wykłady z patrologii, starożytnej historii Kościoła oraz prawa kościelnego w państwowej Akademii w Braniewie. W 1929 roku otrzymał profesurę zwyczajną i objął katedrę starożytnej historii Kościoła i patrologii we Wrocławiu. W latach 1927-1933 współredagował „Breslauer Studien zur historischen Theologie". W roku akademickim 1931/1932 pełnił funkcję dziekana Wydziału Teologii Katolickiej. Z powodu przynależności do Ligi Pokoju rząd hitlerowski pozbawił go w 1934 roku profesury. Przeniesiony na przymusową emeryturę, pracował w duszpasterstwie przy katedrze wrocławskiej i pisał prace z zakresu patrystyki, a także recenzje i krytyczne artykuły o palących zagadnieniach ludzkiej codzienności, umieszczane w „Katholisches Sonntagsblatt der Dioezese Breslau". Największym jego osiągnięciem było uzupełnienie i przerobienie podręcznika patrologii G. Rauschena.

W latach 1945-1950 był profesorem historii Kościoła i patrologii na uniwersytecie w Würzburgu. Po przejściu na emeryturę gruntownie i źródłowo badał dzieła św. Augustyna w kontekście patrystyki greckiej, a syntezę swoich badań przedstawił w Augustinus und griechische Patristik. Wszystkie rozprawy Altanera pośmiertnie wydał G. Glochmann w zbiorze pt. Kleine patristische Schriften (Berlin 1967). Zmarł 30 stycznia 1964 w Bad Kissingen i został pochowany na cmentarzu w Würzburgu.

Bibliografia

J. Mandziuk, Altaner Bertold (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 11-12; J. Mandziuk, Ks. Bertold Altaner (1885-1964) - patrolog wrocławski (Szkic biograficzny), SSHT 18 (1985), s. 107-112.