Alojzjanie
Od 1858 roku młodzieńcy z Rozbarku i Bytomia zamawiali nabożeństwa ku czci św. Alojzego - patrona młodzieży. Ks. Norbert Bonczyk, proboszcz w Bytomiu, w święto Zwiastowania NMP (25 marca) 1871 roku zebrał młodzież z myślą o stworzeniu dla niej specjalnego stowarzyszenia. Tak powstało na Górnym Śląsku pierwsze stowarzyszenie młodzieży pod nazwą Towarzystwo św. Alojzego w Bytomiu – popularnie zwane odtąd Alojzjanami.
Celem Towarzystwa było szerzenie oświaty polskiej na gruncie katolickim oraz „uczciwa zabawa”. Na zebraniach omawiano aktualne wydarzenia „kościelne i polityczne, rzeczy moralne, historię świata, krajów ludzi i Kościoła; bywały też deklamacje i czytanie arcydzieł literatury polskiej, śpiewano też pieśni poważne i wesołe, a kończono posiedzenie pieśnią pożegnalną”.
3 maja 1886 zostało założone podobne towarzystwo w Siemianowicach przez ks. Kubotha, a 17 listopada 1886 w Lipinach założone przez ks. proboszcza Józefa Michalskiego. 1 listopada 1889 zawiązało się towarzystwo w Radzionkowie; w 1890 roku powstały towarzystwa w Kochłowicach, Rudzie i Piekarach; w 1891 roku w Starych Reptach, Chorzowie, Rybniku; w 1892 roku w Karbie, Michałkowicach, w Królewskiej Hucie w parafii św. Barbary i parafii św. Jadwigi, Dębie, Kamieniu i Szombierkach; w 1893 roku w Świętochłowicach, Zabrzu, Bielszowicach, Dębieńsku, Starym Bieruniu, Biskupicach, Zaborzu; w 1895 roku w Załężu. W latach 1871-1897 działało na Śląsku 50 grup alojzjańskich skupiających kilka tysięcy polskiej młodzieży. 10 lipca 1897 Towarzystwo św. Alojzego zostało rozwiązane.
Bibliografia
Śląska Młodzież Katolicka. Historia organizacji Polskiej Młodzieży Katolickiej na Śląsku od roku 1871 do 1926, Mikołów 1927, s. 20-21; Książka pamiątkowa wydana z powodu 25-letniego istnienia Towarzystwa św. Alojzego w Bytomiu, Bytom 1896; R. Hanke, Słownik polskiego śpiewactwa Górnego Śląska od Wiosny Ludów do przełomu tysiącleci, Katowice 2001, s. 280-283.