Św. Władysław

Z e-ncyklopedia
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Św. Władysław (ok. 1040-1095)

Władysław, syn węgierskiego króla Beli I i piastowskiej królewny Rychezy, córki Mieszka II, urodził się około 1040 roku w Krakowie. Ojciec Władysława podczas walk o tron po śmierci króla Stefana zmuszony był do ucieczki i znalazł schronienie w Polsce u Kazimierza Odnowiciela, a potem u Bolesława Śmiałego. W 1056 roku dzięki poparciu króla polskiego Bela I powrócił na Węgry i odzyskał tron. Po jego śmierci (1073) tron objął jego starszy syn Geza, a po nim w 1078 roku królem Węgier został Władysław.

Podczas 17 lat panowania dokonał wiele dla uporządkowania i organizacji życia w zakresie państwowym i kościelnym w swoim kraju, kontynuując dzieła księcia Arpada i króla Stefana. Zakładając nowe miasta, budował w nich kościoły i klasztory, sprowadzał i uposażał zakonników. Zabiegał skutecznie u papieża o kanonizację króla Stefana i jego syna Emeryka oraz biskupa Gerarda i innych świętych węgierskich i polskich. W 1095 roku Władysław uczestniczył w synodzie zwołanym do Clermont, gdzie papież Urban II ogłosił pierwszą krucjatę przeciwko saracenom w celu uwolnienia spod ich władzy Ziemi Świętej. Zgromadzeni na synodzie wybrali Władysława naczelnym wodzem krucjaty. Nie zdołał jednak podjąć się tego zadania, bo 29 czerwca 1095 zmarł. Ciało świętego króla złożone zostało w wybudowanej przez niego katedrze w Waradynie Wielkim (Oradea Nowa) na terenie Siedmiogrodu. Grobowiec króla był wraz z katedrą wielokrotnie plądrowany, niszczony i bezczeszczony, m.in. przez Jerzego Rakoczego, Betlena Gabora i podczas najazdów wojsk tureckich. Relikwia głowy św. Władysława przechowywana jest w katedrze w Gyor, a ramię w katedrze w Ostrzychomiu. Kanonizacji św. Władysława dokonał papież Celestyn III w 1192 roku ustanawiając dzień 27 czerwca jako rocznicę przeniesienia relikwii.

Kult św. Władysława był silnie rozwinięty zarówno na Węgrzech, jak i w Polsce, a do jego rozpowszechnienia przyczyniły się polskie królowe pochodzące z królewskiego rodu Arpadów: św. Jadwiga i bł. Jolenta. Przysłużyli się temu również polscy królowie, zwłaszcza noszący to samo imię: Władysław Łokietek i Władysław Jagiełło, który osobiście pieszo pielgrzymował do grobu swojego patrona w Waradynie Wielkim.

  • W ikonografii przedstawiany jest z insygniami królewskimi, a dodatkowymi atrybutami są: krzyż, anioł podający włócznię, chorągiew oraz turecki turban.
  • Wspomnienie liturgiczne przypada 30 czerwca.

Bibliografia

J.A. Świdziński, Święci władcy. Leksykon, Kraków 2010; Święci w kulturze duchowości dawnej i współczesnej Europy, red. W. Stępniak-Minczewa, Z.J. Kijas, Kraków 1999; W. Zaleski, Święci na każdy dzień, Warszawa 2008; K.M. Radoński, Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego. Encyklopedia hagiograficzna, Warszawa 1947.