Św. Stanisław ze Szczepanowa

Św. Stanisław ze Szczepanowa (1030-1079), biskup krakowski, męczennik,patron Polski

Sanktuarium św. Stanisława na Skałce

Sanktuarium św. Stanisława na Skałce

Najprawdopodobniej urodził się około 1030 roku w Szczepanowie, okolice Krakowa. Pochodzi ze Szczepanowa, okolice Krakowa. Rodzice biskupa - Wielisław i Bogna nie byli zamożni. W pierwszych latach życia doświadczał trudów pracy na roli w surowych warunkach wiejskiego życia. Dzieciństwo św. Stanisława wypadało na czasy, w których chrześcijaństwo polskie było wystawione na ciężką próbę męczeństwa. Jego młode lata minęły jednak spokojnie, bo okolice Krakowa były wolne od tych zaburzeń. Do krakowskiej szkoły trywialnej przy katedrze wstąpił w wieku około 12 – 15 lat. Kształcili się tam zwykle kandydaci do stanu duchownego.

Św. Stanisław studiował w Gnieźnie i w Paryżu lub Liege, otoczone w tamtych czasach światową sławą. Biskupi musieli się odznaczać wysokim wykształceniem i szeroką znajomością świata. Zdobył popularność przez swoje wybitne kazania. Pracował w kancelarii u biskupa krakowskiego – Lamberta, po którym objął diecezję. W 1072 r. został konsekrowany na biskupa za zgodą Bolesława Szczodrego. W opiece miał około 200 tys. diecezjan. Biskup zajął się zakładaniem nowych placówek duszpasterskich i budową nowych kościołów. Sprowadził do Polski legatów rzymskich, dużą rolę odegrał w koronacji Bolesława Szczodrego w 1075 r. Dbał o rozwój zakonów, w szczególności benedyktyńskich, będących wtedy ośrodkami ewangelizacji. Starał się o przywrócenie ładu hierarchicznego w Polsce. Odbudował metropolię gnieźnieńską.

Harmonijna współpraca między królem Bolesławem Śmiałym, a biskupem krakowskim zakończyła się w roku 1079 konfliktem, w wyniku którego pierwszy stracił królestwo, a drugi życie. Wyjaśnienia tego sporu polska nauka historyczna poszukuje w różnych źródłach.Roczniki Kapituły Krakowskiej podają informację, że biskup krakowski został zamordowany w kościele na Skałce w trakcie odprawiania Mszy Św. W relacji Galla Anonima biskup i król popełnili grzech równej wielkości. Grzech biskupa, czyli zdrada, wywołuje grzech ze strony króla - zemstę, w konsekwencji św. Stanisław zostaje zamordowany przez rozsiekanie członków. Gallżądło oskarżenia skierował przeciwko biskupowi, bo to on popełnił zdradę, która spowodowała zemstę króla.W relacji Kadłubka biskup Stanisław wyrzucił króla Bolesława z Kościoła, a ten w odwecie kazał porwać i uśmiercić celebrującego Eucharystię biskupa. Kiedy podopieczni króla nie wykonali zlecenia to własną ręką dokonał tego haniebnego czynu. Kadłubek nie uwzględnia grzechu biskupa, a wylicza jego zasługi. Bardzo wyraźnie winę kładzie po stronie króla, który znęca się nad przestępcami, a potem mści się świętokradzko na biskupie. Św. Stanisław został zabity 11 kwietnia 1079.

Papież Innocenty IV dokonał kanonizacji św. Stanisława 17 września 1253 r.w kościele św. Franciszka w Asyżu. Jego święto obchodzi się 8 maja, niezależnie od tego, że jego śmierć miała miejsce 11 kwietnia. Na Śląsku św. Stanisław jest otoczony szczególną czcią.

Bibliografia

G. Romuald OFM, Hagiografia Polska, Poznań 1972; R. Joachim, Polscy święci, cz. 7, Warszawa 1985; J. Lisowski, Kanonizacja św. Stanisława w świetle procedury kanonizacyjnej kościoła dzisiaj i dawniej, Rzym 1953.