Tekst źródłowy strony Św. Ludwik IX

==Św. Ludwik IX (ok. 1214-1270), król==
[[Plik:Ludovicus.jpg|right|thumb]]
[[Plik:Louis ix wiki.jpg|right|thumb|Ludwik IX, PD]]
[[Plik:Ludwik krol panewniki2.jpg|right|thumb|w kościele oo. Franciszkanów w Panewnikach]]

Urodził się 25 kwietnia, najprawdopodobniej w 1214 roku w Poissy. Ludwik IX był synem Ludwika VIII – następcy króla Francji Filipa II Augusta - oraz Blanki Kastylijskiej. W 1218 roku otrzymał tytuł następcy tronu i opieka nad nim została powierzona matce. Królem Francji został po śmierci ojca w 1226 roku i od tej chwili chętnie określał się mianem Ludwika z Poissy. W wieku 20 lat, tj. w 1234 roku poślubił Małgorzatę, córkę Rajmunda Berengariusza V. Rok później rozpoczął samodzielne rządy. W 1240 roku królowa Małgorzata powiła dwie dziewczynki - Blankę i Izabelę. Para królewska doczekała się również trzech synów: Ludwika, Filipa, Jana. Potem Ludwikowi IX urodziło się jeszcze sześcioro dzieci. Następcą ojca został Filip, późniejszy Filip III Śmiały.

Ludwik IX był pierwszym królem Francji wypowiadającym się w rodzimym języku, a za jego panowania również podlegli mu urzędnicy zaczęli używać języka francuskiego. Ponadto był także pierwszym władcą Francji, który wykonywał wyroki śmierci na heretykach skazanych przez inkwizycję. Ludwik IX patronował budowom nowych katedr. Fasada paryskiej katedry Notre Dame pozostawała w budowie od ok. 1205 roku, portal Najświętszej Maryi Panny wykonano w latach 1210-1220, a zachodnią rozetę około 1220 roku. Przebudowa katedry Reims rozpoczęła się na przełomie 1210 i 1211 roku. Najważniejsze prace przy budowie nowej katedry w Chartres zakończono ok. 1220 roku, a witraże wykonano i zamontowano pomiędzy rokiem 1210 a 1236. I wreszcie w 1220 roku rozpoczęto budowę katedry w Amiens. Był również królem cennych manuskryptów zdobionych miniaturami w paryskich pracowniach. 

Jego polityczne inicjatywy i autorytet miały wiele zawdzięczać temu, co królestwo wypracowało w okresie poprzedzającym jego panowanie; przede wszystkim zaś pieniądzom pozostawionym przez dziadka. Jedno ze współczesnych źródeł słusznie nadało mu miano '' bogatego króla''. Ludwik IX sprawował rządy w świeżo ufortyfikowanym Paryżu. Ponadto Filip August pozostawił mu dziedzictwo duchowe, u podstaw którego leżał rozwój '' religii królewskiej'', powstawanie prawodawstwa królestwa, a także patriotyczna aureola zwycięstwa. Za panowania Ludwika IX na nowo stwierdzono, że '' król nie zawdzięcza władzy nikomu innemu, jak tylko Bogu i sobie samemu''. Ponadto Ludwik IX otrzymał po swoim ojcu dwa dziedzictwa: wszystkie ziemie będące w posiadaniu Ludwika VIII oraz królewski skarbiec mający służyć obronie królestwa. Po trzecie zaś Ludwik VIII przekazał synowi w spadku tradycję dynastii solidnie zakorzenionej, wpisanej w ciągłość monarchii francuskiej. Drugim ważnym wydarzeniem  religijnym na początku panowania Ludwika IX  było zagubienie i odnalezienie bezcennej relikwii z opactwa św. Dionizego, gwoździa z Krzyża Świętego. 

Jego imię pozostaje związane z Royaumont, klasztorem cystersów, który zawdzięcza mu swoje istnienie. Tam lubił przebywać, a w 1226 roku stamtąd dowodził decydującą fazą krucjaty przeciw albigensom. Ludwik IX był pierwszym królem Francji, który mógł wyruszyć na wyprawę krzyżową z własnej ziemi. Rozpoczął ją w 1248 roku. Ludwik IX nie żył w przepychu, a po zakończeniu  wyprawy krzyżowej przeszedł wręcz od prostoty do surowości. 

Największą pokojową akcją Ludwika IX dotyczącą królestwa Francji było rozstrzygnięcie stuletniego konfliktu z Anglią. W 1270 roku król udał się na kolejną wyprawę krzyżową, dotarł do Tunisu. Niestety podczas tej wyprawy zmarł w wyniku epidemii dyzenterii lub tyfusu 25 sierpnia 1270. Wkrótce też zaczęły się tam dziać cuda. Jednak kanonizacja - w Saint Denis - odbyła się dwadzieścia siedem lat po jego śmierci, 25 sierpnia 1298. Jego szczątki umieszczono w relikwiarzu za głównym ołtarzem bazyliki św. Dionizego. Uroczyste przeniesienie relikwii z Saint Denis do Paryża odbyło się 17 maja 1306. Paryska katedra Najświętszej Maryi Panny otrzymała jedno żebro Świętego Króla. Z relikwiarza głowy Ludwika IX w Saint Chapelle zachował się tylko kawałeczek emalii. Żuchwa i żebro są zachowane w Notre Dame. 

*Wspomnienie św. Ludwika jest obchodzone 25 sierpnia. Pozostaje on patronem kilku żeńskich zgromadzeń zakonnych noszących jego imię, jak również drukarzy, fryzjerów, hafciarek, introligatorów, kamieniarzy, krawców, piekarzy, pielgrzymów, niewidomych, rybaków, tkaczy i uczonych. 
*Jest patronem [[Trzeci Zakon Franciszkański|III zakonu franciszkańskiego]], do którego sam należał.
*W ikonografii przedstawiany jest w stroju królewskim z koroną na głowie. Jego atrybutami są m.in.: gwóźdź, korona cierniowa, lilia, trzy lilie na tarczy, miecz, obrączka, sokół, wieniec laurowy. 

*W [[Archidiecezja Katowicka|archidiecezji katowickiej]] znajduje się [[Parafia Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach|Bazylika Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP w Panewnikach]].  

==Bibliografia==
Jacques Le Goff, Święty Ludwik, Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 2001.

{{Święty}}
{{Noty biograficzne}}
[[Kategoria:Sanctus - L|Ludwik]]
[[Kategoria:Biografie - L|Lud]]