Św. Elżbieta: Różnice pomiędzy wersjami

Z e-ncyklopedia
(dr)
(dr)
 
Linia 1: Linia 1:
==Św. Elżbieta (1207-1231)==
==Św. Elżbieta Węgierska (1207-1231)==
[[Plik:Elzbieta wroclaw katedra.jpg|św. Elżbieta, katedra wrocławska|thumb|right]]
[[Plik:Elzbieta wroclaw katedra.jpg|św. Elżbieta, katedra wrocławska|thumb|right]]
[[Plik:Elzbieta grzebanie.jpg|thumb|right|św. Elżbieta, Autor Moritz von Schwind]]
[[Plik:Elzbieta grzebanie.jpg|thumb|right|św. Elżbieta, Autor Moritz von Schwind]]

Aktualna wersja na dzień 23:38, 30 lis 2022

Św. Elżbieta Węgierska (1207-1231)

św. Elżbieta, katedra wrocławska
św. Elżbieta, Autor Moritz von Schwind
relikwiarz

Urodziła się w 1207 roku w Bratysławie lub na zamku w Saraspatak (dokładna data i miejsce nie są znane). Była trzecim dzieckiem Andrzeja II, króla Węgier i Gertrudy von Andechs-Meran, siostry św. Jadwigi Śląskiej. Już jako dziecko, została upatrzona na przyszłą żonę dla Ludwika, syna Hermana, landgrafa Turyngii.

W 1211 roku przybyła na dwór książęcy w Wartburgu. Już w dzieciństwie przejawiała oznaki dojrzałej pobożności wyrażającej się szczególnie w aktach miłosierdzia i pokory. Po śmierci landgrafa Hermana, chciano odesłać Elżbietę z powrotem na Węgry. Przeciwstawił się temu Ludwik, który uroczyście ją poślubił w 1221 roku. Elżbieta bez przeszkód mogła uczestniczyć w dziełach miłosierdzia, brać udział w nabożeństwach i przestrzegać przepisanych postów. Szczególnie wielką akcję charytatywną rozwinęła w czasie głodu, który nawiedził Turyngię w latach 1225 - 1226. Pod wpływem swego spowiednika franciszkanina Rudygera (Rodinger), jej pobożność nabrała cech franciszkańskich. 11 września 1227 mąż Ludwik zmarł podczas wyprawy krzyżowej. Elżbieta została wdową z trojgiem dzieci, mając zaledwie 20 lat. Opuściła zamek w Wartburgu i osiadła wraz z dziećmi w Eisenach. Kierownictwo duchowe w tym czasie powierzyła Konradowi z Marburga. W 1228 roku Elżbieta na jego ręce złożyła ślub wyrzeczenia się świata i przyjęła jako tercjarka habit franciszkański.

Z majątku, który otrzymała z Marburga ufundowała szpital, który dedykowała św. Franciszkowi z Asyżu, a resztę rozdała ubogim. Ostatnie lata spędziła w skrajnym wyrzeczeniu i ubóstwie. Wytrwałość czerpała we Mszy św. i z osobistej, prywatnej modlitwy. Wytrwale pracowała nad cnotą pokory, zwalczając odruchy dumy, stosowała ostrą ascezę pokuty.

Zmarła w nocy z 16 na 17 listopada 1231, mając zaledwie 24 lata. Wkrótce po śmierci została kanonizowana – 27 maja 1235. W 1249 roku ciało św. Elżbiety zostało złożone w trumnie ozdobionej perłami i drogimi kamieniami, będącej jednym z najbogatszych zabytków rzeźby średniowiecznej. 27 maja 1235 papież Grzegorz IX wpisał ją w poczet świętych.

  • W ikonografii przedstawiana jest jako księżna z koroną na głowie i modelem kościoła w ręku. Czasem posiada jeszcze dodatkowo dwie korony. Często ukazywana jest we wdowim welonie lub habicie franciszkańskim w towarzystwie chorych i ubogich. Jej szczególnymi atrybutami są: chleb, ryba i dzban.
  • Wspomnienie liturgiczne św. Elżbiety przypada na 17 listopada, w dzień jej śmierci.

Bibliografia

J. Gaworzewski, Św. Elżbieta, w siedemsetną rocznicę zgonu (1231-1931), Poznań 1932; J. Kasztelan, Św. [Święta] Elżbieta, Kraków 1991; I. Werbiński, Święta Elżbieta, Włocławek 1997; K. Panuś, Święta Elżbieta, Kraków 2007; G. Thomalla, Kult liturgiczny św. Elżbiety z Turyngii w diecezji Erfurt, Katowice 2008; Foto: strona bernardynek (zgoda, s. Anna Kędracka).