Św. Brygida Szwedzka

Św. Brygida Szwedzka 1302-1373

Święta Brygida przyszła na świat w Szwecji w znakomitej rodzinie. Urodziła się ok. 1302 koło Uppsali na zamku Finstad. Rodzina była bardzo religijna. Ojciec Birghero co tydzień przystępował do Sakramentów – Pokuty i Ołtarza. Odbył także podróż do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela.

Według żywotów Brygida miała od dziecka cieszyć się wybraniem Bożym. Gdy miała 7 lat ukazała się jej Najświętsza Maryja Panna i złożyła na jej głowie tajemniczą koronę. W 10.roku życia objawił się jej Chrystus na krzyżu. Na widok męki Pana Jezusa Brygida miała zawołać: „O, mój kochany Panie! Kto Ci to zrobił? Nie chcę niczego, jak tylko miłować Ciebie!”. Gdy miała 12 lat, zmarła jej matka. Po śmierci żony, ojciec wziął rodzeństwo Brygidy – Katarzynę i Izraela – do swojego zamku,a Brygidę oddał na wychowanie do wujenki, do zamku w Aspanas. Surowy tryb życia wprowadzony przez wujenkę bardzo odpowiadał Brygidzie, która chciała cała należeć do Chrystusa.

Wbrew swojej woli, w 14-tym roku życia poślubiła syna gubernatora, 19-letniego Ulfa Gotmarssona. Po ślubie przeniosła się do zamku męża do Ulfa (1316). Utratę swojego dziewictwa opłakiwała rzewnymi łzami, ale umiała w swoim małżeństwie dostrzec wolę Bożą oraz starała się być dla męża najlepszą żoną. Trafiła też na dobrego człowieka. Dlatego razem żyli szczęśliwie 28lat. Pałac Brygidy należał do najświetniejszych w kraju. Od gości tłoczno. Brygida dbała o to, by wszyscy wchodzący w jej progi czuli się dobrze. Wzorowo kierowała domem i gospodarstwem, dbała o służbę, z którą codziennie odmawiała pacierze. Nie pozwalała wszakże na żadne hulanki i zachowanie zbyt swobodne. Była jednak szczególnie oddana mężowi, okazując mu przywiązanie i matczyną opiekę. W 1327 zmarł jej ojciec. Został pochowany obok małżonki w Uppsali, w katedrze. Dała swojemu mężowi 4 synów i 4 córki: Martę (1319), Karola (1321), Birgera (1323), Benedykta (1326), Gutmara (1327), św. Katarzynę (1330), Ingeborgę (1332) i Cecylię (1334). Do wychowywania dzieci dobierała wybitnych pedagogów, o odpowiednim wykształceniu i głębokiej wierze. Każde dziecko miało inny charakter. Trzeba było wiele subtelności ze strony matki, by uszanować ich osobowość, a nie dopuścić do zniekształcenia ich charakterów, bowiem mąż był często poza domem, zajęty sprawami publicznymi.

Brygida pomimo tak licznych rodzinnych zajęć, nie zaniedbała troski o własną duszę. Jej kierownikiem duchowym był uczony wiceprzeor cystersów, Piotr Olafsson. Na prośbę Brygidy, jeden z kanoników katedry przetłumaczył Pismo Święte na język szwedzki. Również na jej życzenie kanonik ułożył komentarze do tego Pisma Świętego.

W 1332 Brygida została powołana na dwór króla Magnusa II w charakterze ochmistrzyni. Korzystając z osobistego majątku, jak i majątku króla, hojnie wspierała kościoły, klasztory i ubogich. W 1339 utraciła nieletniego syna. Dla uproszenia sobie i swojej rodzinie błogosławieństwa Bożego, udała się na grób św. Olafa. Tradycją w domu były pielgrzymki do Santiago de Compostela. Udała się tam wraz z mężem,a pielgrzymka trwała rok. Towarzyszył im spowiednik, cysters Svenung, który później opisał całą podróż. Od niego także otrzymała manuskrypt pt.: Nauka św. Bernarda do siostry. Była to odtąd jej ulubiona lektura. Po powrocie jej mąż wstąpił do cystersów w Alvastra i tam zmarł w 1344 roku.

Gdy mąż zamknął się w klasztorze, dzieci opuściły zamek i założyły własne rodziny, św. Brygida była wolna. Postanowiła oddać się wyłącznie służbie Bożej i pełnieniu dobrych uczynków. Modlitwie poświęcała dużo czasu. Mnożyła akty umartwienia i pokuty. Naglona objawieniami, pisała listy do możnych tego świata, napominając ich w imię Pana Boga. Królowi szwedzkiemu i zakonowi krzyżackiemu przepowiedziała kary Boże, które niebawem na nich spadły. Była hojna dla fundacji kościelnych i charytatywnych. Dom jej zawsze był otwarty dla potrzebujących.

Za poparciem króla, który na ten cel ofiarował posiadłość w Vadstena oraz za zezwoleniem Stolicy Świętej, Brygida założyła nową rodzinę zakonną pod nazwą Najświętszego Zbawiciela, pospolicie zwaną „brygidkami”. Jej córka, św. Katarzyna, w 1374 roku została jego pierwszą opatką. W roku 1349 św. Brygida wyruszyła przez Pomorze, Niemcy, Austrię i Szwajcarię do Rzymu, by uzyskać odpust z okazji Roku Jubileuszowego 1350. Chodziło jej również o zatwierdzenie reguł swojego zakonu. Postanowiła skorzystać z okazji i wraz z córką przewędrowała Włochy. Do Rzymu powróciła dopiero w 1363. W 1372 roku udała się na z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Miała wówczas 70 lat. Po powrocie do Rzymu, wyczerpana z sił, zasnęła w Panu 23 lipca 1373.

W Polsce kult św. Brygidy był kiedyś żywszy. Polacy pamiętali Świętej, że miała odwagę napominać Krzyżaków za ich krwawe wyprawy i za „nawracanie” pogan mieczem, tak że po dawnych Prusakach dziś nie ma ani śladu. Król Władysław Jagiełło wystawił w Lublinie kościół p.w. Matki Bożej Zwycięskiej jako wotum dziękczynne za zwycięstwo pod Grunwaldem nad Krzyżakami, zapowiedziane przez św. Brygidę. Kościół ten oddał Siostrom Brygidkom. Św. Brygida była w wieku XVII drugorzędną patronką Katedry w Płocku. Nadal można oglądać w tejże katedrze hermę, która zawierała kiedyś jej relikwie. W Gdańsku był i jest do dziś piękny kościół gotycki p.w. Św. Brygidy. Przy nim znajduje się klasztor Sióstr Brygidek. Wspomnienie liturgiczne przypada 23 lipca.

Bibliografia

Zaleski W., Święci na każdy dzień, Warszawa 2002, s. 413-416.