Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Św. Brat Albert (1845-1916), założyciel zgromadzenia albertynów
z kaplicy ss. albertynek w Zakopanem
dom Brata Alberta w Zakopanem
Brat Albert (Adam Chmielowski) urodził się 20 sierpnia 1845 w Igołomi niedaleko Krakowa. Był jednym z czworga dzieci Wojciecha i Józefy. Rodzice osierocili dzieci dość wcześnie – ojciec zmarł w 1853 roku, niedługo potem (1859) zmarła również matka. Chmielowski w czasach swoich studiów w Szkole Rolniczo-Leśnej w Puławach, uczestniczył w powstaniu styczniowym. W bitwie pod Mełchowem został ranny, amputowano mu wtedy lewą nogę. Trafił w niewolę, ale zdołał się wydostać i uciec do Paryża. Tam poddał się niezbędnemu leczeniu i otrzymał protezę nogi. Po amnestii w 1865 roku wrócił do Polski. W Warszawie rozpoczął studia malarskie, które potem kontynuował w Monachium. Studiował wtedy ze znanymi później polskimi artystami: Maksymilianem Gierymskim, Józefem Chełmońskim i Leonem Wyczółkowskim. Gdy w 1874 roku powrócił do kraju tworzył dzieła, w których coraz częściej pojawiały się motywy religijne (najbardziej znanym jego obrazem jest Ecce Homo). Dzieła tworzył w Zakopanem, gdzie bywał jako ceniony malarz. W wyniku wewnętrznych przemian Adam Chmielowski postanowił oddać swe życie na służbę Bogu. Wstąpił do zakonu jezuitów, jednak opuścił wspólnotę po półrocznym nowicjacie, a w wyniku załamania psychicznego, w stanie depresji nerwicowej, musiał się udać do zakładu dla nerwowo chorych we Lwowie. Przebywał tam do 22 stycznia 1882. Ze szpitala zabrał go do Kudryniec jego brat - Stanisław Chmielowski - aby w środowisku wiejskim mógł wrócić do równowagi psychicznej. Na Podolu przeżył Chmielowski swe nawrócenie i związał się z III Zakonem św. Franciszka, prowadził również pracę apostolską wśród ludności wiejskiej. W 1884 roku wrócił do Krakowa. Poruszony ubóstwem krakowskiej biedoty zaangażował się w dzieło służby ubogim, zwłaszcza otwierając przytuliska.
W 1887 roku za zgodą kard. Albina Dunajewskiego przywdział zakonny habit, a w 1888 roku złożył na jego ręce śluby, dając początek nowej rodzinie zakonnej – albertynom. Założone przez siebie zgromadzenia zakonne: braci albertynów (1888) i potem (1891) – przy pomocy bł. s. Bernardyny Jabłońskiej – sióstr albertynek, oparł na pierwotnej regule św. Franciszka z Asyżu. Centrum jego działalności stanowiły ogrzewalnie miejskie dla bezdomnych, które pracą apostolską reorganizował w przytuliska. Kwestował na utrzymanie ubogich, czasem sprzedawał w tym celu namalowane przez siebie obrazy. Z czasem zupełnie porzucił jednak malarstwo na rzecz posługi potrzebującym. Zwykł mówić braciom albertynom: Nisko siadać, mało jadać, dużo robić, mało gadać. Swoją pustelnię stworzył na Kalatówkach na gruntach podarowanych albertynom przez hrabiego Zamoyskiego. Kaplicę na Kalatówkach zaprojektował Stanisław Witkiewicz, z którym brat Albert znał się ze studiów w Monachium. Klasztor i kaplica są w stylu zakopiańskim, ale charakteryzują się prostotą i brakiem ozdób. Nie chciał stwarzać problemów swoją chorobą siostrom albertynkom, dlatego świadomie wyjechał z Kalatówek do Krakowa 20 grudnia 1916.
Zmarł 25 grudnia 1916 w Krakowie w przytulisku dla mężczyzn na Kazimierzu w opinii świętości. Jego beatyfikacji 22 czerwca 1983 oraz kanonizacji 12 listopada 1989 dokonał papież Jan Paweł II.
- Liturgiczne wspomnienie przypada 17 czerwca.
Kościoły w archidiecezji katowickiej pw. św. Brata Alberta
Bibliografia
W. Kluz, Dobry jak chleb... : brat Albert - Adam Chmielowski, Kraków 1984; A. Okońska, Adam Chmielowski - Brat Albert, Warszawa 1967; Gość Niedzielny, nr 24, 18 czerwca 2023, s. 30-32
