Św. Benedykt z Nursji

Z e-ncyklopedia

Św. Benedykt z Nursji (ok. 480-547)

figura św. Benedykta, katedra w Monaco

Urodził się około 480 roku w Nursji (Włochy). Według tradycji VI/VII wieku (papież Grzegorz I Wielki, Dialogi, Druga Księga) pochodził z Umbrii z rzymskiej rodziny właścicieli ziemskich Anicjuszów: Eutropiusza (Eutrope) i Abundancji (Abundantia). Jest bliźniaczym bratem św. Scholastyki. W młodości studiował w Rzymie, jednak, ze względu na sposób życia ówczesnej młodzieży (rozwiązłość obyczajów) przerwał naukę (w wieku 14 lub 20 lat). Pierwotnie zamieszkał w pobliżu Enfide (okolice Tivoli) przy kościele św. Piotra, następnie w pustelni w Subiaco. Wieść o mnichu i jego umartwieniach szybko rozpowszechniła się w okolicy. Po trzech latach życia samotniczego został przełożonym pobliskiej wspólnoty mnichów. Surowość stawianych wymagań dotyczących sposobu życia pustelniczego doprowadziła do powstania napięć we wspólnocie. W związku z tym Benedykt opuścił wraz z kilkoma braćmi monaster udając się na górę Monte Cassino, gdzie w 529 roku na miejscu pogańskiej świątyni (Wenus, Apollona, Jupitera) założył klasztor. Tam też prócz życia pustelniczego wygłaszał kazania dla miejscowej ludności. Świadczy to o przyjęciu przez Benedykta święceń diakonatu. Zmarł 21 marca 547. Decyzją papieża Pawła VI z 1964 roku został ogłoszony głównym patronem Europy. Relikwie świętego znajdują się w monasterze w Fleury-sur-Loire we Francji. Jest patronem wielu zakonów oraz architektów, nauczycieli, wydawców. Święto liturgiczne przypada 11 lipca (w Kościele wschodnim 14 marca). W ikonografii przedstawiany jest w czarnym habicie, często z krzyżem w dłoni.

Reguła św. Benedykta z Nursji

Św. Benedykt jest autorem ułożonej w klasztorze na Monte Cassino reguły zakonnej, która stała się fundamentem życia zakonnego w Kościele zachodnim (Karol Wielki). Życie zakonne opierało się na modlitwie i pracy wykonywanych z radością. Zakonnicy byli zobowiązani do zachowania ślubów posłuszeństwa, zachowania obyczajów tzn. dostosowaniu swojego życia do zasad obowiązujących w klasztorze oraz stałości tzn. wierności raz obranej drodze. Reguła oparta była na tekstach Pisma Świętego. W zasadach św. Benedykta znajdują się zapożyczenia z innych ówczesnych reguł życia monastycznego (tzw. Reguła Mistrza VI wieku). Autor korzystał również z tekstów pisarzy wschodnich (m.in. reguła św. Makarego, Reguła Orientalna, Reguły św. Bazylego, Reguły św. Augustyna).

Bibliografia

[Bénédictins de Paris], Vies des Saints et des Bienheureux, Paris 1941, T. III, s. 462--480; J. Mège, La vie de saint Benoît, Paris 1690; [...], Vie de saint Benoît, patron des moines d’Occident, Limoges 1867.