Św. Agnieszka

Z e-ncyklopedia
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.

Św. Agnieszka, dziewica i męczennica

św. Agnieszka, kościół w Jastrzębiu Zdroju

Informacje na temat życia tej świętej przekazują dwie tradycje: łacińska (św. Ambroży - De Virginibus, Agnes beatae virginis, inskrypcja Damazego na płycie nagrobnej) oraz grecka (teksty w księgach liturgicznych; Codex Ottobonianus, 54). Obie zawierają wiele elementów legendarnych. Nie są też ze sobą w całości zbieżne. Według pierwszej, św. Agnieszka urodziła się między 240 a 290 rokiem. W dzieciństwie ślubowała dziewictwo. Poniosła - ścięta mieczem - śmierć męczeńską między 254 a 304 rokiem. Według drugiej tradycji, Agnieszka pochodziła z zamożnego rzymskiego rodu. Od młodości cechowała ją gorliwa pobożność. W dzieciństwie złożyła ślub dziewictwa. Jej torturom i męczeńskiej śmierci towarzyszyły cuda. Zginęła płonąc na stosie.

Kult

Jej imię zostało wymienione w Kanonie Rzymskim. Dom rodzinny św. Agnieszki miał znajdować się w pobliżu drogi Nomentańskiej. Tam też, po Edykcie Konstantyna, przybywali chorzy szukając uzdrowienia (Konstancja córka Konstantyna). Nad jej grobem w 321 roku wybudowano bazylikę (Bazylika św. Agnieszki za Murami). Podczas pontyfikatu papieża Liberiusza (352-366), grób obłożono marmurowymi płytami. Na jednej z nich papież Damazy I kazał wygrawerować hymn ku czci św. Agnieszki. Płyta została zdewastowana przez Lombardów w 755 roku. W 773 roku odnowiono ją. Kult świętej szybko rozprzestrzenił się po świecie. Według tradycji (Sozomenos), część relikwii przeniesiono do Konstantynopola. We Francji czczono relikwie św. Agnieszki w Amiens, Cambrai, Abbeville, Saint-Ouen oraz Rouen.

  • Na obrazach i w ikonografii przedstawiana jest w złotych szatach, z dwoma gołąbkami, w otoczeniu baranków, w środku ognia, strzeżona przez anioła. W święto patronalne (21 I) w bazylice jej poświęconej święci się baranki, z których wełny tkane są paliusze.
  • Wspomnienie liturgiczne przypada 21 stycznia.

Bibliografia

E. Bongiorni, La vergine e martire romana S. Agnese nelle opere di S. Ambrogio, Brescia 1897; P. Franchi de Cavalieri, S. Agnese nella tradizione e nella legenda, Roma 1899; F. Jubaru, Sainte Agnès d’après de nouvelles rechercher, Paris 1907; E. Le Bourgeois, Les martyrs de Rome, Paris 1897; Baudot, Chaussin OSB, Vies des Saints et des bienheureux, Paris 1935, T. I, s. 415-422; Fotografia ze strony internetowej parafii w Jastrzębiu Zdroju.