Stoiński Stefan Marian
Stoiński Stefan Marian (1891-1945)
Urodził się 28 sierpnia 1891 w Obornikach Wlk. w rodzinie kupieckiej. Studiował w Konserwatorium Sterna w Berlinie oraz prywatnie u H. Leichtentritta i O. Fleischera. Karierę muzyczną rozpoczął w Berlinie w 1920 roku. Dyrygował w Filharmonii Berlińskiej koncertem symfonicznym zorganizowanym przez Polski Komitet Narodowy. Na Śląsku osiedlił się w 1922 roku. Z okazji otwarcia pierwszego Teatru w Katowicach dyrygował pierwszym przedstawieniem Halki. W 1925 roku założył Instytut Muzyczny w Katowicach - wielowydziałową szkołę, która miała filię w Bielsku. W 1926 roku został powołany na stanowisko dyrektora ZŚKŚ. W latach 1931-1934 i 1945 pełnił funkcję prezesa Związku. Zainicjował budowę pomnika S. Moniuszki w Katowicach. Redaktorem naczelnym "Śpiewaka Śląskiego" został w 1926 roku, zmieniając nazwę tego miesięcznika na "Śpiewak" i szatę graficzną pisma. Z jego inicjatywy została powołana oficyna wydawnicza ZŚKŚ, nosząca nazwę Śląska Biblioteka Muzyczna.
Główną zasługą Stroińskiego jako dyrygenta związkowego było rozpropagowanie muzyki oratoryjnej w śląskiej chóralistyce. Dzięki jego inicjatywie m.in. pracy popularyzatorskiej na łamach "Śpiewaka", śpiewacy i muzycy śląscy wykonywali w okresie II Rzeczypospolitej dzieła najwybitniejszych kompozytorów światowych. Lata świetności zawdzięcza Stroińskiemu również chór "Ogniwo" w Katowicach, którego był kierownikiem przez 10 lat.
W jego dorobku kompozytorskim znajdują się m.in.: pieśni solowe, kantaty, oratoria, pieśni ludowe - wśród nich Rozmowa z piramidami do sł. J. Słowackiego. Z dzieł muzykologicznych na uwagę zasługuje rozprawa Najdawniejsze znaki muzyczne i ich pochodzenie. Polska Akademia Umiejętności powierzyła mu opracowanie pieśni ludowych. Z J. Ligęzą wydał Pieśni Ludowe z polskiego Śląska (T.2 i T.3, z.1, Kraków 1939). Zbiory te poszerzył o pieśni ludowe Żywiecczyzny, które zostały opublikowane po jego śmierci pt. Pieśni Żywieckie (Kraków 1963). Zmarł 26 grudnia 1945 w Bytomiu.
Bibliografia
R. Hanke, Słownik polskiego śpiewactwa Górnego Śląska. Od wiosny ludów do przełomu tysiącleci, Katowice 2002, s. 244-245; Tenże, Śląsk śpiewa, Katowice 1991, s. 232-233.
|