Santiago de Compostela

Z e-ncyklopedia
Compostella1.jpg
Jakub Lyon.jpg
z kościoła w Binarowej
Jakub Saint Ferne.jpg

Miejscowość Santiago de Compostela leży w północno-zachodniej Hiszpanii (Galicja), w prowincji A Coruña. W mieście tym, znajduje się grób św. Jakuba Starszego, brata św. Jana Ewangelisty, którzy należeli do grona Apostołów.

Chrześcijaństwo pierwszych wieków miało trzy święte szlaki. Pierwszy wiódł do Grobu św. Piotra w Rzymie. Tych, którzy wędrowali szlakiem rzymskim nazywano romeros, a symbolem tej drogi był krzyż. Drugi prowadził do Grobu Chrystusa w Jerozolimie. Pątników tej drogi zwano palmeros, od symbolu tej pielgrzymki – palm. Trzecia droga prowadziła do Santiago de Compostela, miejsca pochówku św. Jakuba. Pielgrzymów przemierzających tę drogę zwano peregrinos iacobitas, a ich symbolem stała się muszla. Legenda głosi, że św. Jakub ewangelizował tereny Galicji, zgodnie z poleceniem Jezusa: Idźcie na krańce ziemi i głoście Ewangelię. Słowa Jezusa potraktował dosłownie; w czasach rzymskich Galicja (Finis Terrae) była krańcem świata. Po jego śmierci w Jerozolimie, dwóch uczniów Atanazy i Teodozjo złożyli jego szczątki w złotej urnie i przywieźli statkiem do północnej Hiszpanii. W XIX wieku, dzięki badaniom archeologicznym, papież Leon XIII potwierdził autentyczność szczątków św. Jakuba. W 1123 roku pewien kapłan francuski, Aymer Picaud, odbył pielgrzymkę do Composteli drogą, którą podążali w średniowieczu Karol Wielki, św. Roch, św. Franciszek z Asyżu, Izabela Kastylijska i papież Jan XXIII. Picaud opisał swoje przeżycia w pięciu księgach, które później nazwano Codex Calixtinus. W XII wieku Maurowie zajęli część półwyspu hiszpańskiego. Zaatakowany naród zaczął wykorzystywać kult św. Jakuba w walce przeciw wrogowi. Wtedy też, w 1161 roku powstały zakony rycerskie, które broniły pielgrzymów na Camino do grobu Apostoła.

Ruch pielgrzymkowy do miejsca spoczynku św. Jakuba Apostoła rozpoczął się ok. 814 roku. W XIV wieku, szczytowym okresie popularności trasy, każdego roku przemierzało ten szlak ponad milion osób. Podążali tzw. Drogą Mleczną (nocą galaktyka ta wskazywała kierunek wędrowcom). Po dotarciu na miejsce palono pokutne, pielgrzymie szaty i obmywano się w wodach oceanu, zostawiając za sobą dotychczasowe grzeszne życie i rozpoczynając z wiarą nowe. Stąd właśnie pochodzi najpowszechniejszy symbol drogi św. Jakuba - muszla. Nie istnieje jedna trasa pielgrzymki. Uczestnicy mogą wybrać jeden z wielu szlaków. Najsłynniejsza droga to siedmiusetkilometrowa Camino Frances (szlak francuski), wiodąca z francuskiego Saint-Jean-Pied- de-Port do Santiago de Compostela.

Katedra św. Jakuba powstała w IX wieku. W 967 roku kraj został zaatakowany przez muzułmanów, którzy zburzyli katedrę. Obecna katedra została wybudowana w latach 1075-1226. Na przedniej fasadzie kościoła, pochodzącej z końca XVII wieku, znajduje się figura św. Jakuba i Maryi ubranych w strój pielgrzymi. Warto wspomnieć, że w katedrze znajdują się tzw. Święte Wrota otwierane w Rok św. Jakuba. Hiszpanie obchodzą dany rok, gdy święto patrona katedry wypada w niedzielę (cykl powtarza się co 6, 5, 6 i 11 lat). Najbliższy to rok 2021. Abp Composteli 1 stycznia otwiera świętą bramę, a 31 grudnia ją zamyka. Pielgrzymi przekraczający wrota wykonują tradycyjny znak, tzw. uścisk Apostoła.

Papież Jan Paweł II był w Santiago de Compostela dwukrotnie. Raz nawet przeszedł niewielki odcinek Camino Frances. W 1982 roku wygłosił tam słynne orędzie europejskie, które zostało udokumentowane tablicą znajdującą się naprzeciw sarkofagu św. Jakuba: Ja Biskup Rzymu i Pasterz Kościoła Powszechnego z Santiago wznoszę do Ciebie, Stara Europo krzyk pełen miłości, wróć do siebie, do swoich korzeni. W 1989 roku papież obecny był podczas Światowych Dni Młodzieży.

Obecnie każdy, kto chce odbyć pielgrzymkę do Santiago musi przemierzyć ponad 100 km pieszo, konno lub na rowerze, żeby można było uznać ją za prawdziwą. Pielgrzymi otrzymują tzw. compostele, dokumenty stwierdzające odbycie drogi św. Jakuba. Dzięki temu, dana osoba uzyskuje błogosławieństwo i odpusty. W 2006 roku do grobu św. Apostoła przybyło ok. 105 tysięcy pielgrzymów, i z każdym rokiem ta liczba rośnie.

Bibliografia

J. Bremer, Santiago de Compostela. Pielgrzymim krokiem, wyd. WAM, 2007; P. Coelho, Pielgrzym, Warszawa 2006; J. Chocheyras, Saint Jacques à Compostelle, Rennes 1997.