Sanktuarium maryjne w Świętej Lipce

Z e-ncyklopedia

Pierwsze wzmianki o tym miejscu pochodzą z 1473 roku. Niektórzy historycy twierdzą, że jego początki mogą sięgać schyłku XIV wieku.

Święta Lipka leży na Warmii i od swojego początku stała się miejscem pielgrzymkowym. Mówi się o niej, że jest Jasną Górą północy. Historia sanktuarium jest bardzo długa, a jego początki nie są do końca znane i opierają się głównie na legendach. Jedna z nich mówi o pewnym skazańcu, który w noc przed straceniem wyrzeźbił w kawałku drewna figurę Matki Bożej z Dzieciątkiem. Maryja okazała mu łaskę i gdy sędziowie zobaczyli rano jego dzieło, wypuścili go wolno, a on w drodze do rodzinnego Reszla udekorował rzeźbą pierwszą napotkaną lipę. Maryja od tego czasu rozdzielała łaski tym, którzy Ją o to prosili. Jedną z osób był woźnica, który wiózł niewidomego. Gdy zobaczył światłość wychodzącą z lipy, niewidomy dotknął rzeźby i odzyskał wzrok. Gdzie indziej pasterze zauważyli, że zwierzęta, które paśli, uklękły koło lipy i oddały rzeźbie hołd. Wierni zaczęli Matkę Bożą otaczać kultem; przenieśli ją do kościoła w Kętrzynie, jednak Ta sama powróciła na lipę. Dlatego mieszkańcy wznieśli wokół drzewa kaplicę. Jednak w XVI wieku protestanci z Kętrzyna obrabowali i zburzyli kaplicę. Lipę ścięto, a rzeźbę utopiono w Jeziorze Wirowym. Dopiero w 1618 roku, po odzyskaniu wolności religijnej, sekretarz króla Zygmunta III, Stefan Sadorski, wykupił Świętą Lipkę i przekazał ją pod opiekę jezuitom. Jezuici postawili najpierw nową kaplicę, jednak w 1685 roku podjęli decyzję o wybudowaniu kościoła, który mógłby pomieścić liczne rzesze wiernych przybywających do Matki Bożej. Kościół, otoczony czterema kaplicami, stanął pod koniec XVII wieku, a obraz Matki Bożej Świętolipskiej zawieszono w ołtarzu głównym i jest tam do dziś. Namalował go w Wilnie, w 1640 roku Bartłomiej Pens, pochodzący z Belgii (obraz jest kopią dzieła z bazyliki Santa Maria Maggiore w Rzymie).

W 1947 roku, ówczesny Prymas Polski kard. August Hlond myślał o koronacji cudownego obrazu. Jego pomysł zrealizowano ponad 20 lat później. 11 sierpnia 1968 dokonał jej Prymas Tysiąclecia kard. Stefan Wyszyński. W uroczystości brał także udział arcybiskup krakowski kard. Karol Wojtyła.

Bibliografia

G. Jankowski, Sanktuaria polskie, nr 2/2005, s. 90-101.