Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Wodzisławiu Śląskim

Z e-ncyklopedia
Loslau wniebow1.jpg
Wodzislaw wniebo1.jpg
Loslau wniebow3.jpg
probostwo

Historia

Wodzisław Śląski znajduje się w południowej części Górnego Śląska. Został założony na prawie niemieckim w 1257 roku przez księcia opolsko-raciborskiego Władysława (Włodzisława). Osada na początku była niewielka, a liczba mieszkańców w XIV wieku wynosiła ok. 600 osób. Od 1327 roku miasto stało się lennem czeskim. Następnie przez kilka stuleci przechodziło w ręce różnych właścicieli. W czasach reformacji i kontrreformacji nastąpił znaczny upadek miasta. Szczególnie dotkliwa w skutkach była dla Wodzisławia wojna trzydziestoletnia (1618-1648), podczas której miasto niemal w całości zostało spalone.

W 1808 roku dzięki ordynacji Wodzisław zyskał poczucie samorządności. Miasto nadal rozwijało się, pomimo tego, iż w 1822 roku znaczną część jego zabudowań strawił pożar, a w 1848 roku dotknęła epidemia tyfusu głodowego. W wyniku I wojny światowej oraz powstań śląskich Wodzisław został przyznany państwu polskiemu. W okresie II Rzeczpospolitej nastąpił znaczny rozwój miasta. II wojna światowa przyniosła znów ogromne zniszczenia, których skutki szybko zaczęto odczuwać. Odbudowany po pożodze wojennej Wodzisław w 1954 roku stał się siedzibą władz powiatowych. Powstały nowe osiedla mieszkaniowe i liczba ludności zaczęła wzrastać w szybkim tempie. W skład Wodzisławia aż do 1992 roku, czyli do wprowadzenia w życie nowego podziału administracyjnego, wchodziły takie miejscowości, jak: Pszów, Rydułtowy, Radlin. Obecnie miasto liczy ok. 45 tys. mieszkańców i stanowi centrum powiatu wodzisławskiego.

Początek parafii datuje się na 1257 rok, kiedy to również powstało miasto. Informacja została zaczerpnięta z pochodzącego z 1299 roku dokumentu, dotyczącego podziału księstwa opolsko-raciborskiego pomiędzy książąt Władysława i Przemysława. Sam pergamin został spisany przez plebana wodzisławskiego - Jesco (Jan, Jaśko), uważanego także za pierwszego proboszcza parafii.

Kościoły

Pierwszy z nich, prawdopodobnie drewniany został wzniesiony w miejscu obecnego kościoła parafialnego. Natomiast budowla murowana powstała około 1528 roku. Przetrwała ona do pożaru, który wybuchł 12 czerwca 1822. Wtedy to wraz z miastem spłonął również kościół. Po tym wydarzeniu budowla została poddana gruntownym remontom w 1823 i w 1901 roku. W 1904 roku proboszczem został ks. Henryk Weltike, który podjął się budowy nowego kościoła. Prace rozpoczęto 26 czerwca 1909, a miesiąc wcześniej rozebrano stary kościół. 15 sierpnia 1909 poświęcono i położono kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. Projektantem kościoła w stylu neogotyckim został architekt Ludwik Schneider z Wrocławia, a wykonawcą wszystkich prac budowlanych była firma „Grzonka”. Kościół w stanie surowym zbudowano w ciągu 12 miesięcy. 17 listopada 1911 odbyła się konsekracja, której dokonał ks. prałat Frank. Do nowego kościoła z rozebranego przeniesiono trzy spiżowe dzwony, odlane w Opawie przez firmę Franciszka Stonkiego, później zaś podczas II wojny światowej zarekwirowane przez Niemców. W 1912 roku zostały zamontowane w kościele 27-rejestrowe organy firmy Berschdorf z Nysy, które po wielu remontach przetrwały do czasów obecnych. Na 40 metrowej wieży w 1916 roku umieszczono 4-tarczowy zegar o wymiarach 2 x 2 metry, który został wykonany przez firmę z Głogówka. Na głównej ścianie prezbiterium znajdowała się drewniana, złocona nadstawa ołtarzowa z olejnym obrazem Matki Boskiej Wniebowziętej w centralnej części. Nad nim umieszczono wizerunek Serca Jezusowego, z boku ustawiono zaś figury przedstawiające św. Elżbietę z różami i św. Antoniego. Na bokach znajdowały się płaskorzeźby wyobrażające cztery ofiary ze Starego i Nowego Testamentu.

W czasie II wojny światowej kościół uległ poważnemu zniszczeniu. Ostatecznie ślady pożogi wojennej usunięto w 1955 roku, kiedy to przywrócono budowli jej wygląd sprzed 1939 roku. Jedynie wieża nie odzyskała charakterystycznego, barokowego kształtu. W 1958 roku zainstalowano trzy nowe dzwony: św. Barbara , św. Józef i św. Katarzyna, wykonane przez firmę Niesbroj z Rudy Śląskiej. Zmiany w wyglądzie kościoła rozpoczęto w 1969 roku. Wtedy to nowy ołtarz został przystosowany do liturgii posoborowej. W 1983 roku nad ołtarzem głównym został umieszczony 4-metrowy obraz namalowany na drewnie, przedstawiający Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Tradycyjny wygląd wieży został przywrócony 8 sierpnia 2001. W tym dniu założono u jej szczytu barokowy hełm, będący repliką tego sprzed 90 lat z 4-metrowym krzyżem. 4 lipca 2000, po uprzednim wyburzeniu pochodzącego z 1796 roku budynku probostwa, rozpoczęto budowę nowego. 10 marca 2005 abp Damian Zimoń poświęcił nową plebanię wraz ze znajdującą się wewnątrz kaplicą pw. Dobrego Pasterza.

Obecnie parafia liczy 12500 wiernych i obejmuje swym zasięgiem ścisłe centrum miasta.

Bractwa i stowarzyszenia

Wraz z początkiem parafii zaczęły powstawać tutaj liczne grupy. To zjawisko mocno wpływało i wciąż wpływa na rozwój i umocnienie życia religijnego wiernych. W 1923 roku w parafii działały następujące bractwa i stowarzyszenia katolickie: Bractwo Szkaplerza NMP, Trzeci Zakon św. Franciszka, Arcybractwo do Pocieszania NMP, Konferencja św. Wincentego à Paulo, Żywy Różaniec, Arcybractwo Serca Pana Jezusa i Kongregacja Mariańska dla dziewcząt. W 1930 roku została założona Krucjata Eucharystyczna. Po II wojnie światowej, mimo ograniczeń ze strony władz państwowych działalność grup parafialnych nadal rozwijała się. Na początku lat 70. XX wieku działalność w parafii rozpoczął Ruch Światło-Życie, a 16 października 1978 odbyło się pierwsze spotkanie Ruchu Domowego Kościoła. Obecnie na terenie parafii działa 26 grup religijnych. Są to m.in.: Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Legion Maryi, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, Droga Neokatechumenalna, Dzieci Maryi, Ministranci, Katecheza dla Dorosłych, chór „Assumptio Beatae Mariae Virginis”, Róże Różańcowe – Żywy Różaniec.

Pielgrzymki

Ogromną wagę przywiązuje się do kultywowania istniejącej od początku parafii tradycji pątniczej. Cała wspólnota oraz poszczególne grupy parafialne, w wyznaczonych porach roku, pielgrzymują do Turzy Śląskiej, Pszowa, Skrzyszowa i na Jasną Górę.

Kapliczki i krzyże przydrożne

Na terenie parafii znajduje się sześć kapliczek murowanych, pochodzących z XIX i początku XX wieku. Wielkim przejawem pobożności w życiu parafii jest także obecność dziewięciu krzyży przydrożnych.

Patrz: Krzyże pokutne w Wodzisławiu Śląskim

Czasopismo parafialne

Proboszczowie

Bibliografia

Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 302; A. Burda, Serce ziemi wodzisławskiej, Wodzisław Śląski - parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, GN 1997, nr 12, (dodatek katowicki) s. 13; B. Cimała, P. Porwoł, W. Wieczorek, Wypisy do dziejów Rybnika i Wodzisławia Śląskiego, Opole 1985, s. 20-21; M. Furmanek, S. Kulpa, Zamek wodzisławski i jego właściciele, Wodzisław Śląski 2003, s. 19.

p • d • e
Organizacja Kościoła na Górnym Śląsku
Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_Wniebowzięcia_Najświętszej_Maryi_Panny_w_Wodzisławiu_Śląskim&oldid=95757”