Przejdź do zawartości

Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Kamieńcu

Z e-ncyklopedia

Kamieniec to wieś sołecka w powiecie tarnogórskim, w gminie Zbrosławice.

Pierwsze wzmianki o istnieniu miejscowości pochodzą z 1305 roku, a parafii z 1451 roku. W dokumencie kanonika katedralnego, Pawła z Krakowa, z 7 czerwca 1451 znajduje się zapis o śmierci proboszcza Mikołaja z "Kamyenz". W dokumencie z wizytacji parafii w 1679 roku zapisano, że kościół w Kamienicy poświęcono w 1413 roku. Według historyków sztuki, początków obecnego kościoła należy doszukiwać się ok. 1487 roku. Około 1570 roku kościół był w rękach protestantów, a parafia stała się ponownie katolicka w 1629 roku. Budynek plebanii powstał w latach 1883-1889, autorstwa mistrza budowlanego P. Walthera z Pyskowic. Od końca XVII wieku w Kamieńcu znajdował się niewielki przytułek dla biednych. W 1901 roku hrabia Rudof Strachwitz ufundował prywatny szpital Rudolf - Spital, do którego sprowadzono siostry boromeuszki z Trzebnicy.

Kościół jest położony na skraju wzgórza, opadającego ku doliny Dramy, otoczony cmentarzem. Pochodzi z XVI wieku, ale prawdopodobnie nie jest pierwszym kościołem na tym miejscu. W protokole wizytacji z 1666 roku zwrócono uwagę na sklepione i polichromowane prezbiterium, na zakrytą sklepieniem zakrystię i na masywną, czworoboczną wieżę z trzema dzwonami. Do dziś wisi w niej dzwon z datą 1487. Kościół przebudowano w 1887 roku, domurowując do prezbiterium dwie przybudówki. Zlikwidowano barokowy wystrój elewacji i wykonano nowy, w stylu surowego neoklasycyzmu. We wnętrzu zachowało się zabytkowe wyposażenie, kilka obrazów i rzeźb z wieków XVII i XVIII. Nad głównym wejściem do kościoła, na chórze muzycznym, ustawione są ośmiogłosowe organy zbudowane na początku II połowy XIX wieku.

Według wizytacji z 1699 roku kościół został konsekrowany w 1417 roku. Księgi metrykalne ślubów prowadzone są od 1766 roku, chrztów od 1795 roku, zgonów od 1820 roku.

  • Kościół jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych woj. śląskiego.
  • Kościół filialny pw. św. Michała Archanioła znajduje się w Księżym Lesie.

Proboszczowie

  • ks. Johannes Koske (1881-1923)
  • ks. Paweł (Paul) Kalus (1923-1958)
  • ks. Alfons Stiller tymczasowy administrator (1958)
  • ks. Alfons Otto (1958-1970)
  • ks. Alfons Rymer tymczasowy administrator (1970-1971)
  • ks. Norbert Bieniek (1971-1976)
  • ks. Józef Rudek (1976-1984)
  • ks. Konrad Czaplok (1984-2001)
  • ks. Franciszek Jędrak (2001-2016)
  • ks. Marcin Kazanowski (2016-nadal)

Bibliografia

Oprac. MC; J. Pilch, Leksykon zabytków architektury Górnego Śląska, Wydawnictwo Arkady; J. Schmidt, Kościoły Ziemi Gliwickiej. Kościoły Gliwickie, Gliwice 2002; B. Szczech, Inskrypcje Ziemi Gliwickiej, [w:] Rocznik Muzeum w Gliwicach. Tom III, Gliwice 1990, s. 56; Kronika parafialna, historia parafii w Kamieńcu.