Parafia św. Mikołaja w Borowej Wsi

Z e-ncyklopedia

Borowa Wieś to miejscowość założona ok. 1570 roku przez Karola barona von Promnitz. Nazwa Borowa Wieś oznacza osadę położoną w borze tzn. wśród leśnych terenów. Do czasu przyłączenia do Polski w 1922 roku miejscowość nosiła nazwę Neudorf (Nowa Wieś). Od 1975 roku Borowa Wieś jest sołectwem należącym do Mikołowa. Od momentu powstania Borowa Wieś podlegała parafii w Mikołowie. W 1680 roku została przypisana do parafii w Przyszowicach. W latach 30. XX wieku, po przyjęciu planu budowy nowego kościoła w Przyszowicach pw. św. Jana Nepomucena, została podjęta decyzja o przeniesieniu kościoła pw. św. Mikołaja do Borowej Wsi. 8 lutego 1937 Sąd Wojewódzki Śląski udzielił pozwolenia na rozebranie i przeniesienie kościoła zgodnie ze wskazaniami konserwatora zabytków. Rozebrane elementy ponumerowano, a po przeniesieniu dokładnie odtworzono kościół. Również całe urządzenie wnętrza kościoła (m.in. ołtarz, konfesjonały, ławki, ambonę, rzeźby, obrazy) zostało przeniesione na nowe miejsce. Kościół został usytuowany przy szosie gliwickiej, a jego konsekracja na nowym miejscu odbyła się 16 grudnia 1939. Od tego czasu funkcjonował jako kościół filialny parafii w Przyszowicach. 1 sierpnia 1942 utworzono lokalię. Jest to także data rozpoczęcia prowadzenia księgi metrykalnej. W 1952 roku wikarym parafii był ks. Franciszek Blachnicki. 15 października 1957 poświęcono probostwo, a 20 grudnia tego samego roku erygowano samodzielną parafię. 1 września 1990 w parafii został otwarty Ośrodek dla Osób Niepełnosprawnych Miłosierdzie Boże.

Nie jest pewna data budowy kościoła. Jedni przyjmują ją na 1640 rok (nowsze ustalenia), inni na 1720 rok. Kościół został zbudowany z drewna w konstrukcji zrębowej. Niedawne badania dendrochronologiczne wykazały, że drewno w elementach konstrukcji wieży i części zakrystii pochodzi z dębów ściętych w latach 1498-1502. Są to najtrwalsze elementy kościoła; w momencie ścięcia miały około 150 lat, to znaczy, że zaczęły rosnąć w XIV wieku. Jego wnętrze jest barokowe. W części centralnej ołtarza głównego znajduje się obraz patrona kościoła, św. Mikołaja. Na granicy prezbiterium wisi ambona, na której są umieszczone płaskorzeźby przedstawiające czterech Ewangelistów. W kościele jest również boczna kaplica, w której znajduje się późnorenesansowy ołtarz wraz z obrazem A. Grzywińskiego przedstawiającym scenę zdjęcia z krzyża. Tam też umieszczona jest drewniana chrzcielnica w kształcie kuli ziemskiej z wężem, a na niej płaskorzeźba przedstawiająca chrzest Jezusa. W 1781 roku chrzest przyjął przy niej Karol Godula. Charakterystyczną cechą kościoła jest również konstrukcja dwukondygnacyjnego chóru muzycznego wraz z portatywem organowym. Organy są niewielkie, ale należą do najstarszych w Polsce, pochodzą z XVII wieku. Dziś już nie są używane, gdyż ich odnowienie byłoby ogromnie kosztowne. Innymi szczególnymi elementami są: drewniana wieża zbudowana na planie kwadratu około 1720-1730 roku, uwieńczona cebulastym hełmem z latarnią oraz zabytkowy dzwon z 1721 roku.

Wśród barokowego wystroju kościoła jest niewiele wyjątków. M.in. rzeźba w bocznej kaplicy, przedstawiająca argentyńskiego księdza Jose Gabriela del Rosario Brochero. To święty bardzo czczony w Ameryce Południowej. W czasie Światowych Dni Młodzieży w 2016 roku w Borowej Wsi goszczono grupę młodzieży z Argentyny i Peru wraz z biskupem argentyńskiej diecezji Villa Maria. Podarował tę figurkę, dużo opowiadając o świętym księdzu Jose, który pracował na argentyńskich pampach wśród najbiedniejszych.

Jak wcześniej wspomniano w parafii funkcjonuje Ośrodek dla Osób Niepełnosprawnych Miłosierdzie Boże. Jego początki sięgają 1987 roku, kiedy to Marta Krzysteczko podarowała 23 ha gospodarstwa rolnego, na których znajdował się dom, przeznaczając je na działalności na rzecz osób niepełnosprawnych. 1 grudnia 1987 ks. Krzysztof Bąk został ustanowiony przez bpa Damiana Zimonia Diecezjalnym Duszpasterzem Niepełnosprawnych. Dostał on zadanie zorganizowania Ośrodka dla Niepełnosprawnych w Borowej Wsi. 1 listopada 1990 do ośrodka przyjęto pierwszych niepełnosprawnych.

Gazetka parafialna

Proboszczowie

Bibliografia

P. Noparlik, Historia szkoły w Mikołowie - Borowej Wsi na tle dziejów miejscowości, Mikołów 2009; J. Horwat, Historia Przyszowic, Przyszowice 2007; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005, cz. 2: Dekanaty i parafie, Katowice 2005; [1] [dostęp 28.04.2010]; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 87-88; Gość Niedzielny, nr 6/1608, 12 lutego 2023, Archidiecezja katowicka, s. VI-VII