Oratorium św. Franciszka Salezego w Turynie

Oratorium św. Franciszka Salezego w Valdocco k. Turynu

W 1844 roku Jana Bosko mianowano dyrektorem hospicjum św. Filomeny. Tam też schronienie znaleźli jego podopieczni. Zmuszony, stale zwiększającą się liczbą chłopców do opuszczenia hospicjum, zwrócił się z prośbą o pomoc do arcybiskupa Turynu (Franzoni). Pod koniec 1844 roku w pobliżu Valdocco rozpoczęło działalność pierwsze oratorium pod patronatem św. Franciszka Salezego. Pierwotnie było ono przeznaczone dla dzieci i młodzieży mieszkających w okolicach Turynu. Gromadzili się oni wokół Jana Bosco w czasie wolnym od pracy czy obowiązków domowych, głównie w niedziele czy święta kościelne. Początkowo w październiku 1844 roku było to 4-5 chłopców, a miesiąc później było ich już 200. W Valdocco powstała kaplica. Poza ćwiczenia duchownymi Jan Bosko udzielał katechezy. Czas w ciągu dnia wypełniony był również zabawami i grami. W ten sposób oratorium funkcjonowało od grudnia 1844 roku do lipca 1845 roku. Ze względu na skargi sąsiadów Jan Bosko był zmuszony do kilkakrotnych przenosin oratorium.

W marcu 1846 roku znalazł nową siedzibę. Wówczas powstała pierwsza reguła domu. Zasadniczym celem spotkań z podopiecznymi była nauka katechizmu. Równie ważne było wykształcenie u podopiecznych (1) zamiłowania do pracy, (2) utrwalenie nawyku przystępowanie do sakramentów, (3) szacunku dla przełożonych, (4) unikanie przebywania w „złym” towarzystwie.

1 kwietnia 1846 ks. Jan Bosko otrzymał w najem hangar składający się trzech pokoi oraz dużej sali którą przeznaczono na kaplicę, zakrystię, oraz magazyn. 12 kwietnia 1846 oratorium rozpoczęło tam funkcjonowanie. 22 kwietnia 1847 ks. Jan Bosko wystosował do władz administracyjnych Turynu prośbę o zgodę na uruchomienie szkoły niedzielnej, motywując, że część młodzieży chce pogłębić życie duchowe. Dodatkowo miano uczyć zasad pisania i czytania, liczenia oraz muzyki.

W tym czasie Jan Bosko przygotował „Zbiór reguł z oratorium św. Franciszka Salezego z Waldocco dla grupy (compagnie) świętego Ludwika Gonzagi”. Celem było wyodrębnienie z grupy podopiecznych, tych którzy zamierzali w sposób systematyczny poszerzać wiedzę o Kościele. Celem była nauka praktykowania cnót na przykładzie życia świętych. Kandydat na członka grupy odbywał tzw: „miesiąc propedeutyczny” przeznaczony na rozeznanie poziomu wiedzy religijnej”.

Członkowie zobowiązywali się do unikania złych towarzystw, uczestniczenia w obscenicznych rozmowach, dawania chrześcijańskiego świadectwa w kościele i poza nim. Grupa ta nie była wyizolowana od reszty oratorium. Z tej grupy 27 czerwca 1847 97 osób (pomiędzy 8 a 47 rokiem życia) otrzymało sakrament bierzmowania.

W tym samym roku do Jana Bosko zgłosił się chłopiec w wieku około 15 lat, pozbawiony środków do życia. W Valdocco udzielono mu schronienia. Tak narodził się dom oratoryjny. Jesienią 1847 roku przybyło kolejnych dwóch. W przeciągu trzech lat w oratorium mieszkało już 24 chłopców. W 1848 roku zorganizowano dla podopiecznych sześciodniowe rekolekcje.

W 1854 lub 1855 roku Jan Bosko ułożył reguły domu (8 rozdziałów). Do oratorium przyjęte mogły być jedynie sieroty oraz ubodzy cieszący się dobrym zdrowiem w wieku 12-18 lat. Postulat trwał jeden rok. Podopieczni przystępowali do sakramentu spowiedzi dwa razy w miesiącu.

Przełożonymi oratorium byli: rektor, prefekt lub wicerektor (do spraw gospodarczych), ojciec duchowy, profesor (odpowiedzialny za formację naukową, troskę o chorych), asystent (dbał o wyposażenie domu: pościel, ręczniki; porządek w pokojach, organizację posiłków), opiekun (miał być „ojcem dla wychowanków”, służba domowa. 20 czerwca 1857 poświęcono kościół św. Franciszka Salezego.

Bibliografia

F. Desramaut, Don Bosco en son temps (1815-1888), Torino 1996; J. Bosco, Souvenirs autobiographiques, Paris 1978; J. Bosco, Ecrits spirituels, Paris 1979.