Niedziela Jan

Z e-ncyklopedia

Niedziela Jan (1881-1942), proboszcz w Pawłowicach Śląskich

Niedziela Jan1.jpg

Urodził się 28 maja 1881 w Chróścinie (powiat opolski), w rodzinie chłopskiej Piotra i Zuzanny z d. Ryrko. Po opuszczeniu miejscowej szkoły ludowej w 1885 roku był tak dobrze przygotowany, że od razu został przyjęty do piątej klasy gimnazjum w Opolu, gdzie też nawiązał łączność z tajnym polskim stowarzyszeniem Zet. Po uzyskaniu 11 marca 1901 świadectwa maturalnego zapisał się na Wydział Teologiczny we Wrocławiu. Brał także czynny udział w Kółku Polskim, które wybrało go na prezesa.

Po święceniach kapłańskich 23 czerwca 1905 został wikarym w Sycowie, a od 15 września 1906 administratorem parafii w Nowej Wsi Książęcej pod Sycowem. Po roku powierzono mu administrację parafii w Dobrzeniu Wielkim (powiat opolski). 1 kwietnia 1909 skierowano go jako wikarego do Krzyżanowic (powiat raciborski), 1 października 1910 do Łagiewnik pod Bytomiem, a 25 sierpnia 1911 do Koźla. Tutaj pozostał aż do 18 sierpnia 1916, kiedy to objął jako proboszcz parafię w Łężycu (powiat kozielski).

W czasie zamieszek przedplebiscytowych ukrywał się w Dziergowicach i po utworzeniu Administracji Apostolskiej przydzielono mu w 1922 roku parafię w Bziu. 28 stycznia 1931 został administratorem parafii w Pawłowicach, a po roku mianowano go stałym proboszczem. 7 kwietnia 1939 zatwierdzono jego wybór na wicedziekana dekanatu żorskiego. Po wtargnięciu najeźdźców hitlerowskich do Polski gestapo przeprowadziło, 11 października 1939, rewizję na plebanii w Pawłowicach, aresztowało ks. Niedzielę i uwięziło go w Katowicach. Stamtąd przetransportowano go 9 stycznia 1940 do Krakowa i zwolnionego pozostawiono pod dozorem policji. Przytułek znalazł w zakładzie Helclów, gdzie pomagał w duszpasterstwie domowym aż do swojej śmierci 2 kwietnia 1942.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Jana Niedzieli; WD 1929, nr 6, s. 53; F. Maroń, Nekrolog, WD 1970, nr 8-9, s. 143-144; Represje wobec duchowieństwa, s. 57, 64, 189, 259; Wojskowa służba, s. 29; Martyrologium, s. 195; Weiler, s. 481.