Naczelna Rada Ludowa
Naczelna Rada Ludowa
- organizacja polityczna zaboru pruskiego. Powstała w 1916 roku w Poznaniu jako nielegalny Komitet Międzypartyjny, nazywany też Centralnym Komitetem Obywatelskim. Wśród partii na pracę komitetu miało największy wpływ Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne. Przez cała I wojnę światową organizacja popierała ententę, ściśle współpracując z Komitetem Narodowym Polskim w Paryżu, który uznawała za legalne władze Polski.
W dniu kapitulacji Niemiec, 11 listopada 1918 Komitet ujawnił się zmieniając nazwę na Radę Ludową, a dzień później wyłonił Tymczasowy Komisariat wkład którego weszli: ks. Stanisław Adamski, Wojciech Korfanty i Adam Poszwiński. 14 listopada ponownie zmieniono nazwę, na Naczelną Radę Ludową. Sejm Dzielnicowy, który obradował w Poznaniu, 5 grudnia uznał NRL za legalną władze państwową, zaś 6 grudnia NRL wyłonił Komisariat, czyli organ wykonawczy, w składzie: ks. Stanisław Adamski i Władysław Seyda z Wielkopolski; Wojciech Korfanty i Józef Rymer ze Śląska; Stefan Łaszewski z Pomorza Gdańskiego; Adam Poszwiński z Kujaw.
Powołano podkomisariaty w Bytomiu i Gdańsku. Początkowo NRL popierała pokojowe przejęcie ziem zaboru pruskiego przez odradzające się państwo polskie, jednak wybuch powstania wielkopolskiego wymusił zmianę stanowiska i przejęcie kontroli cywilnej i wojskowej nad wyzwolonymi ziemiami.
Po zakończeniu powstania uzgodniono stopniowe włącznie Wielkopolski w Ramy odrodzonego Państwa. W tym celu, zgodnie z ustawą Sejmu Ustawodawczego, 12 sierpnia 1919 powołano Ministerstwo Byłej Dzielnicy Pruskiej na czele którego staje Władysław Seyda. Następnie. 19 sierpnia NRL, po powstaniu Ministerstwa Byłej Dzielnicy Pruskiej uległa samorozwiązaniu.
Bibliografia
Encyklopedia Powstań Śląskich, Wydawnictwo Instytutu Śląskiego w Opolu, Opole 1982.