Miśka Franciszek

Z e-ncyklopedia

Miśka Franciszek SDB (1898-1942), sługa Boży

Urodził się 5 grudnia 1898 w Świerczyńcu k. Pszczyny, jako piąte dziecko Jana i Zofii z d. Pilorz. Został ochrzczony 8 grudnia 1898 w kościele pw. św. Bartłomieja Apostoła w Bieruniu Starym. Ojciec utrzymywał 11-osobową rodzinę z pracy w 15-hektarowym gospodarstwie. Miśkowie kultywowali także tradycje niepodległościowe kolportując polskie książki i czasopisma, śpiewając pieśni patriotyczne, prowadząc koło Towarzystwa Czytelni Ludowych. Podczas II wojny światowej rodzina ukrywała w swoim domu osoby ścigane przez gestapo oraz więźniów zbiegłych z Auschwitz. Ukończywszy gimnazjum salezjańskie w Oświęcimiu, Franciszek wstąpił do nowicjatu w Pleszewie i złożył śluby 24 lipca 1917. Filozofię studiował w Krakowie, po czym odbył praktykę pedagogiczną w zakładach w Oświęcimiu i Przemyślu. Na teologię został posłany do Turynu i tam też 10 lipca 1927 przyjął święcenia kapłańskie.

Po święceniach pracował w Przemyślu jako radca szkolny i katecheta w Domu Dziecka, prowadzonym przez zgromadzenie. Po dwóch latach pracy przeniesiono go do Wilna w charakterze katechety w szkole salezjanów. W 1931 roku został dyrektorem zakładu w Jaciążku, kierując nim przez pięć lat. W 1936 roku objął stanowisko przełożonego małego seminarium i proboszcza w Lądzie nad Wartą.

Po wybuchu wojny w 1939 roku pełnił przez kilka tygodni obowiązki kapelana wojskowego, lecz wkrótce powrócił do Lądu, by nadal pełnić funkcję proboszcza. 6 stycznia 1940 władze niemieckie zamieniły zakład salezjański w Lądzie na więzienie dla kapłanów z diecezji włocławskiej, gnieźnieńskiej i poznańskiej oraz z innych diecezji i dla grupy salezjanów znajdujących się w tym zakładzie. Wśród tymczasowych więźniów znalazł się bp Michał Kozal oraz grupa kleryków z diecezji włocławskiej, wszyscy wywiezieni później etapami do obozu koncentracyjnego w Dachau. Gestapo mianowało wtedy ks. Miśkę przełożonym wszystkich internowanych, czyniąc go odpowiedzialnym za karność i zachowanie więźniów. W tym też czasie był dwa razy wywieziony do Inowrocławia i pobity do krwi. Wywieziony z Lądu do obozu przejściowego w Konstantynowie k. Łodzi 6 października 1941, znalazł się w Dachau 30 października 1941. Zmarł z choroby i wycieńczenia 30 maja 1942. Przed śmiercią modlił się i pocieszał innych, dodając otuchy swoim współwięźniom. Jego ciało spalono w krematorium.

Został włączony do drugiej grupy polskich męczenników II wojny światowej. Ich proces beatyfikacyjny rozpoczął się 17 września 2003.

Bibliografia

S. Kosiński, Miśka Franciszek SDB, [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. J. Pater, Katowice 1996, s. 281; Troszczył się o współwięźniów, GN 2006, nr 11, (dodatek katowicki), s. 4; A. Lysko, Męczennik ze Świerczyńca, "Śląsk" 2004, nr 7, s. 48-50; J. Pietrzykowski, Formy działalności salezjanów w Jaciążku 1928-2003. Zarys, „Seminare” 2005, t. 21, s. 49; J. Wąsowicz, Sługa Boży ks. Franciszek Miśka SDB 1898-1942. Droga męczeństwa, Piła 2004; W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, z. 5, Warszawa 1977, s. 147-148; W. Musialik, Miśka Franciszek (hasło), [w:] Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, s. 188; J. Pietrzykowski, Towarzystwo Salezjańskie w Polsce w warunkach okupacji 1939-1945, Warszawa 2015, s. 146, 160-161, 257-259; B. Kant, Księga męczeństwa salezjanów polskich. 55 polskich salezjanów zamordowanych przez hitlerowców, Warszawa 2012, s. 251-255.