Matuszek Józef

Matuszek Józef (1890-1983), proboszcz w Mysłowicach

Urodził 15 lipca 1890 w Kluczach (powiat strzelecki) w rodzinie Piotra i Franciszki z d. Gniłka. Ukończył miejscową szkołę elementarną, gimnazjum w Bytomiu i częściowo w Strzelcach Opolskich. Po maturze w 1912 roku udał się na studia teologiczne do Innsbrucka w Austrii, a po pierwszym semestrze przeniósł się do Wrocławia i ponownie w 1914 roku wrócił do Innsbrucka. W listopadzie 1914 roku został powołany do służby wojskowej jako telegrafista. Zwolniony ze służby wojskowej w listopadzie 1918 roku, udał się do Wrocławia w celu kontynuowania przerwanych studiów teologicznych. 20 czerwca 1920 przyjął święcenia kapłańskie z rąk kard. A. Bertrama.

Jako wikary duszpasterzował w parafii Krzyża Świętego we Wrocławiu, gdzie sprawował opiekę nad Polakami. W 1923 roku przeszedł do katowickiej Administracji Apostolskiej. Został wikarym w parafii NSPJ w Mysłowicach, a od 1924 roku był wikarym w parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach i katechetą w szkołach średnich. Bardzo zaangażował się w rozwój Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej; był cenionym duszpasterzem i organizatorem ruchu młodzieżowego. 1 marca 1936 objął parafię w Mysłowicach po ks. Teofilu Bromboszczu. 10 października 1939 został uwięziony na miesiąc przez gestapo. W 1940 roku zagrożony kolejnym aresztowaniem opuścił Polskę, udał się przez Węgry do Jugosławii i Palestyny. W 1942 roku zgłosił się do armii Andersa jako kapelan, a w 1947 roku przez Egipt dotarł do Anglii.

W rezultacie ks. Matuszek przebył tułaczkę wojenną przez Węgry i Jugosławię do Palestyny, a następnie do Egiptu i Anglii. Po powrocie do Mysłowic, dopiero w 1958 roku domagał się natychmiastowego przywrócenia mu parafii NSPJ. Kuria katowicka nie wyraziła zgody na ponowne objęcie przez niego parafii mysłowickiej. Zrezygnował z probostwa dopiero w 1968 roku, to jest po śmierci ks. Marchlewicza, który zawiadywał parafią mysłowicką od 21 sierpnia 1946 jako substytut nieobecnego proboszcza. Zmarł 20 listopada 1983 w Mysłowicach. Został pochowany w Kluczach.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Józefa Matuszka; Schematyzm 1947-1986; Myszor, Historia diecezji, s. 484; H. Gwóźdź, Udział duchowieństwa śląskiego w akcji plebiscytowej i powstaniach (1919-1921), ŚSHT 1982, t. 15, s. 190; Represje wobec duchowieństwa, s. 64, 80; Nekrolog, GN 1983, nr 50, s. 7; K. Brach, Ksiądz Józef Matuszek – duszpasterz młodzieży i proboszcz, Katowice 1990, mps Biblioteka WTL UŚ; J. Kiedos, Ks. Józef Matuszek, ŚSHT 1984, t. 17, s. 223-235; Kiedos, Ci którzy pracowali, s. 237-260; tenże, Zanim powstała Akcja Katolicka... Zarys dziejów polskich młodzieżowych organizacji katolickich na Górnym Śląsku do 1933 roku, Bielsko-Biała 1997, s. 49, 50, 51; Służba wojskowa, s. 89; Martyrologium, s. 194; Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948, red. J. Myszor i J. Konieczny, Katowice 2003, s. 102, 121; J. Żurek, Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 216; J. Kiedos, Ks. Józef Matuszek - wspomnienie pośmiertne, WD 1984, nr 11, s. 316-321.