Masny Karol

Masny Karol (1899-1956)

Urodził się 1 stycznia 1899 w Strumieniu w rodzinie rolnika Pawła i Zuzanny z d. Szymonek. Po ukończeniu szkoły ludowej zamieszkał w Bobrku i uczęszczał do polskiego gimnazjum w Cieszynie. W marcu 1917 roku został powołany do wojska pruskiego. W czasie urlopu, 14 stycznia 1918, zdał w Cieszynie egzamin dojrzałości. Pod koniec wojny przeszedł do tworzącego się Wojska Polskiego. 15 stycznia 1921 odszedł z wojska jako podporucznik rezerwy. Od 1921 roku pracował w administracji szpitala wojskowego w Dziedzicach. W 1922 roku rozpoczął studia teologiczne w Poznaniu. We wrześniu 1924 roku przeniósł się do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i kontynuował studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. 6 stycznia 1926 przyjął święcenia kapłańskie.

W czasie wakacji pomagał w pracy duszpasterskiej w Dębieńsku i w parafii św. Marii Magdaleny w Cieszynie. Jako wikary pracował w parafiach: św. Bartłomieja w Grodźcu, św. Antoniego w Siemianowicach (od 3 lipca 1927) i św. Ap. Piotra i Pawła w Skoczowie (od 15 lipca 1928). 31 stycznia 1932 został zatwierdzony na stanowisku proboszcza w Grodźcu. 21 sierpnia 1939 wybrano go wicedziekanem dekanatu skoczowskiego.

Od początku okupacji niemieckiej utrzymywał kontakty z polskim ruchem oporu, a następnie współpracował ze Związkiem Walki Zbrojnej. Był kierownikiem sekcji socjalnej, organizował tajne zbiórki pieniędzy i przekazywał je rodzinom, których ojcowie zginęli we wrześniu 1939 roku. Za pomoc polskim rodzinom został zadenuncjowany przez miejscowych Niemców na gestapo. 19 kwietnia 1940 aresztowało go gestapo. Został osadzony w Mauthausen-Gusen. 27 listopada 1940 został zwolniony pod warunkiem zaprzestania działalności duszpasterskiej (mógł zająć się jedynie gospodarką rolną). W 1941 roku mianowany wikariuszem w Kochłowicach, a 15 lipca 1943 ponownie rozpoczął urzędowanie jako proboszcz w Grodźcu. W dalszym ciągu jednak udzielał pomocy materialnej prześladowanym rodzinom polskim w swojej parafii, w wyniku czego został w marcu 1944 roku ponownie aresztowany i skazany na 4 lata ciężkiego więzienia i osadzony w Raciborzu.

Po zakończeniu II wojny światowej powrócił do Grodźca. Związał się z ruchem Księży Patriotów. Był członkiem prezydium OKK w Katowicach. Zmarł 20 stycznia 1956 w Grodźcu i tam został pochowany. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi PRL w 1954 roku.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Karola Masnego; F. Maroń, Nekrolog, WD 1973, nr 10-12, s. 274; 1956, nr 3-4, s. 49; GN 1959, nr 15, s. 85; Grajewski, Wygnanie, s. 100; Martyrologium, s. 194; Myszor, Historia diecezji, s. 320, 574; Represje wobec duchowieństwa, s. 18, 130, 257; WD 1926, nr 12, s. 76; 1928, nr 7, s. 50; Macała, Duszpasterstwo a narodowość wiernych, s. 128; J. Żurek, Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 89 i nn.; A. Grajewski, Masny Karol (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 261-262.