Margosz Roch

Margosz Roch (1871-1950), proboszcz w Olszynie

Urodził się 17 sierpnia 1871 w Chrząszczycach w powiecie opolskim. Był synem Franciszka i Marii z d. Patzek. Po ukończeniu szkoły ludowej uczył się w gimnazjum w Kilonii. Po otrzymaniu świadectwa dojrzałości przez kilka lat pracował jako urzędnik pocztowy. Następnie wstąpił do Zgromadzenia Księży Salezjanów w Miejscu Piastowym. Po pewnym czasie przeszedł do Zgromadzenia Księży Świętej Rodziny i w Grave w Holandii odbył nowicjat. Teologię studiował w seminarium duchownym w Montefiascone w Italii. Święcenia kapłańskie z rąk bpa Dominika Rinaldiego przyjął 19 listopada 1905 w Montefiascone.

Następnie przez 15 lat pracował na terenie Kanady; najpierw w diecezji św. Bonifacego w prowincji Manitoba, a następnie w archidiecezji Regina leżącej na terenie prowincji Saskatchewan, do której został inkardynowany w 1920 roku. Obydwie te jednostki kościelne przylegały do granic stanów Minnesota, Północna Dakota i Montana w USA. W grudniu 1920 roku ks. Margosz powrócił w rodzinne strony na Górny Śląsk. Po wybuchu III powstania śląskiego musiał uchodzić z dotychczasowego miejsca zamieszkania. Przeniósł się do Szopienic, gdzie pracował w biurze duszpasterstwa powstańców. W tym okresie dodatkowo zastępował wikariusza w parafii św. Pawła w Nowym Bytomiu. Następnie pracował w biurze emigracyjnym w Królewskiej Hucie, gdzie współpracował z ks. Karolem Matheą.

W latach 1922-1924 ks. Margosz uczył języków francuskiego i angielskiego w Państwowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Królewskiej Hucie. W 1924 roku Administrator Apostolski Polskiego Śląska ks. August Hlond mianował go lokalistą w Olszynie. Z chwilą utworzenia tam w sierpniu 1925 roku nowej parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, ks. Margosz otrzymał nominację na jej administratora z tytułem proboszcza. W tym samym roku zdał egzamin proboszczowski. W Olszynie ks. Margosz opiekował się różnymi organizacjami katolickimi: Stowarzyszeniem Niewiast Katolickich, Bractwem Różańcowym, Stowarzyszeniem Młodzieży Polskiej, Kongregacją Mariańską Panien i Stowarzyszeniem Mężów Katolickich.

W lutym 1930 roku, w piśmie skierowanym do biskupa Arkadiusza Lisieckiego prosił o przyjęcie w poczet duchowieństwa diecezji katowickiej oraz o przeniesienie na emeryturę ze względu na pogarszający się stan zdrowia. Nagła śmierć Ordynariusza Katowickiego odłożyła te sprawy na czas późniejszy. W stan spoczynku ks. Margosz przeszedł w maju 1934 roku. Na emeryturze mieszkał na terenie parafii św. Mikołaja w Lublińcu. Tam też spędził cały okres okupacji hitlerowskiej i pierwsze lata powojenne. Zmarł 10 maja 1950 w Lublińcu i tam został pochowany.

Bibliografia

E. Nalepa, Zmarli kapłani Kościoła Katowickiego. T. 1: kapłani wyświęceni do 1922. Cz. 2, s. 62-63; WD 1953, nr 3-4, s. 43.