Kościół Akademicki w krypcie katedry Chrystusa Króla w Katowicach

Z e-ncyklopedia

5 czerwca 1927, w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, bp Arkadiusz Lisiecki wydobył pierwszą grudę ziemi w miejscu, gdzie miano zakładać fundamenty Katedry Chrystusa Króla w Katowicach. Przetarg na budowę wygrała firma K. Krompiec z Katowic. W 1931 roku wykonano budowę fundamentów do poziomu krypty, w ten sposób do wybuchu wojny podziemia katedralne były ukończone. Początkowo pracami budowlanymi kierował młody lwowski inżynier - Aleksander Bolesław Makowicz, który wraz z bratem założył firmę budowlaną w Katowicach. Krypta od samego początku przeznaczona była na nekropolię biskupów katowickich. Znajdują się tam grobowce bp. Arkadiusza Lisieckiego (+1930), bp. Stanisława Adamskiego (+1967) oraz bp. Herberta Bednorza (+1989). Wejście do tego mauzoleum znajduje się w katedrze od strony kaplicy św. Floriana. W samej krypcie znajduje się brama zdobiona tarczami heraldycznymi przedstawiającymi orły śląskie i insygnia władzy biskupiej.

W centralnym miejscu krypty, na osi kopuły katedralnej, znajduje się przestrzeń służąca celebracji Eucharystii. Z samej konstrukcji budowy wynika funkcjonalna architektura krypty. Sklepienie podtrzymuje koncentryczny zespół żelbetonowych przypór, które są spięte betonowym kręgiem. Ta forma harmonią przywołuje geometrię gotyckiej rozety poprzez przecinające się na środku linie podziału. Sama architektura, wyznaczyła miejsce usytuowania ołtarza, w którym na samym początku znajdowało się tabernakulum.

W związku z powstaniem, w 1968 roku, Uniwersytetu Śląskiego zaistniała potrzeba powołania kościoła akademickiego, dlatego bp Herbert Bednorz, 5 października 1968, wydał stosowny dekret, lokując go w krypcie katedry. Od tego momentu miejsce to zaczęło tętnić życiem i nadano mu, w 1976 roku, dodatkowo wezwanie - wtedy jeszcze bł. Maksymiliana Marii Kolbego. Z kolei w 1992 roku ukończony został cykl barwnych fresków przedstawiających Drogę Krzyżową. Autorkami były Joanna Piech-Kalarus i Ewa Sidorowicz, które zaprojektowały ten cykl wraz z Jadwigą Filipczyk. Artystki nawiązały do czasu stanu wojennego, kiedy to krypta była miejscem duchowego zmagania się z udręką tego okresu. Na osi komunikacyjnej umieszczono krzyż z kościoła w Taize. Wnętrze to zaistniało w swoim kształcie dzięki ówczesnemu rektorowi kościoła akademickiego - ks. Stanisławowi Puchale , który współpracował z miejscowym środowiskiem artystycznym. Kościół akademicki otoczony jest z trzech stron pomieszczeniami - od wschodu przylega do kościoła zakrystia, a po przeciwległej stronie znajduje się mauzoleum biskupów.

Na przedłużeniu osi komunikacyjnej, w kierunku północnym, mieści się duża sala, która kiedyś służyła jako aula sesji plenarnych I Synodu Diecezji Katowickiej (1972-1975). Dzisiaj nie jest użytkowana. W ciągu minionych lat krypta Katedry utrwaliła swoje miejsce w świadomości studentów, a także pracowników naukowych oraz inteligencji katolickiej Śląska jako główny kościół, akademicki diecezji.

Od samego początku istnienia skupiają się tutaj najważniejsze formy pracy duszpasterstwa akademickiego, stąd też wyłaniają się różne inicjatywy duszpasterskie. W tym właśnie środowisku wyrosła grupa założycielska katowickiego KIK-u i Stowarzyszenia Rodzin Katolickich, a w czasach stanu wojennego narodził się Komitet Pomocy Internowanym i Aresztowanym. Rozwinęło się również niezależne życie publiczne, organizowano liczne koncerty, spektakle teatralne i poetyckie, wystawy, wykłady społeczno religijne i sesje naukowe. Odbywały się tutaj i kontynuowane są nadal Rekolekcje Małżeńskie oraz cykl przygotowań do małżeństwa metodą dialogu. Tutaj powstała "Troska o Życie" i "Hospicjum". Duszpasterstwo Akademickie, które się tutaj narodziło, do dnia dzisiejszego pełni funkcję integrującą rozproszone i zróżnicowane środowisko akademickie Śląska.

Bibliografia

Katedra Chrystusa Króla w Katowicach, Katowice 2000, (wyd. parafii katedralnej Chrystusa Króla).