Kapliczki w Chełmie Śląskim
- Kapliczka Niepokalanego Poczęcia NMP
Przy ul. Śląskiej nr 108 znajduje się kapliczka, dedykowana Maryi Niepokalanie Poczętej - co potwierdza obraz znajdujący się wewnątrz kaplicy. Kaplica jest zbudowana na planie czworoboku i pochodzi z II poł. XIX wieku. Na frontowej elewacji - we wnęce - znajdowała się figurka Chrystusa Frasobliwego. Tradycyjnie już przy tej kapliczce wierni przygotowują ołtarz w związku z procesją Bożego Ciała.
- Kaplica św. Jana Nepomucena w Chełmie
Kaplica wybudowana została przez Radwańskiego przed domem Wadasów. Biorąc pod uwagę fakt, iż dom należący do rodziny Wadasów został zbudowany w 1908 r., mamy prawo przypuszczać, że kaplica pochodzi sprzed 1908 r.
- Kapliczka Matki Boskiej Różańcowej w Chełmie Małym
W Chełmie Małym „Za Górą”, znajduje się kapliczka pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej wybudowana około 1919 roku za urzędu ks. prob. Pawła Winklera. Jest ona usytuowana przy drodze prowadzącej niegdyś do Krakowa. W oddali widać budynek odprawy granicznej łączący historyczne Prusy z Austrią na rzece Przemszy. Owa kapliczka przypomina wyglądem mały kościółek. Na jej szczycie znajduje się sygnaturka z dzwonkiem, wzywającym na nabożeństwa majowe i różańcowe. U góry kapliczki widnieje napis: Królowo różańca świętego. Wewnątrz kapliczki tuż nad ołtarzem znajduje się obraz przedstawiający Koronowanie Matki Bożej przez Trójcę Świętą na Królową nieba i świata. Patrząc na ołtarz dostrzegamy po lewej stronie obraz fundatora Jana Busdygona przedstawiający tajemnice Różańca Świętego, a nad ołtarzem małą figurkę Pana Jezusa Frasobliwego - ślad wpływu pobożności pasyjnej płynącej z Małopolski. Na szczególną uwagę zasługuje kamień ołtarzowy portatile z relikwiami św. Tymoteusza męczennika i św. Wiktoryny, o który postarał się ks. proboszcz Piotr Sopora. Poprosił kurię diecezjalną w Katowicach o możliwość odprawiania w odnowionej kaplicy Mszy św. przynajmniej w niektóre niedziele czy święta. Otrzymał na to ustną zgodę bpa Józefa Kurpasa z 9 maja 1969.
Za czasów proboszczowania ks. Eugeniusza Góreckiego zaprowadzono w kapliczce nabożeństwa: odpust odprawiany jest tu zawsze w pierwszą niedzielę października w intencji wszystkich parafian – mieszkańcom Chełmu Małego. Msza św. sprawowana jest również w Dzień Zaduszny, a kiedyś odprawiano ją też w Uroczystość św. Apostołów Piotra i Pawła. Kapliczka spełniała również funkcję miejsca modlitw za zmarłych. Po śmierci mieszkańca z Chełmu Małego, trumnę z doczesnymi szczątkami przywożono do kapliczki, gdzie odmawiano modlitwę różańcową i śpiewano pieśni żałobne.
- Kapliczka Matki Boskiej Częstochowskiej w Kopciowicach
Na frontonie kapliczki widnieje obraz M. B. Częstochowskiej podobnie i wewnątrz. W zwieńczeniu kapliczki jest sygnaturka. Kapliczka jest usytuowana wśród dwóch okazałych drzew lipowych. Spełniała ona rolę kościółka dla mieszkańców pobliskiego dworu. Do tej kapliczki ludzie przynosili świątki, obrazy od osób, które „odeszły” z tego świata. Za czasów proboszczowania ks. Wiktora Wojtka zostały zainicjowane przy kapliczce nabożeństwa. Odpust w Kopciowicach obchodzi się ipsa die 3 maja - w uroczystość Matki Bożej Królowej Polski. Za zmarłych odprawia się nabożeństwo w odpust - 2 listopada w Dzień Zaduszny. W maju odprawiane są tu nabożeństwa majowe, a w październiku odmawiany jest różaniec z udziałem dzieci i dorosłych. Pieczę nad kapliczką usytuowaną przy ruchliwej trasie Kraków - Mysłowice sprawuje p. Genowefa Niesyto wraz z rodziną.
- Kapliczka w Chełmie przy ulicy Kościelnej
Wybudowana została w 1915 roku.
- Kapliczka w Chełmie przy ulicy Śląskiej
Fundatorem jest rodzina Gierlackich. Powstała 150 lat temu.
- Figura Najświętszej Marii Panny z 1834 r. - Chełm Śląski, ul. Śląska
Na kolumnie znajduje się figura modlącej się Matki Bożej wpatrzonej w niebo. Maryja stoi na kuli ziemskiej depcząc węża, a pod Jej nogami jest półksiężyc. Matka Boża ma na nogach sandały, a Jej szaty są udrapowane. Do głowicy przymocowano latarenkę. Na głowie Maryi metalowa aureola. Mała, sześcienna podstawa z wnęką na inskrypcję. Trudne do odczytania nazwisko fundatorów Gewidmet von… Pacwa oraz datą 1834. Na podstawie ustawiona gładka kolumna z dorycką głowicą. Figura stoi na chodniku, przy ścianie domu. Jest ogrodzona ozdobnym, metalowym płotkiem, wewnątrz którego zasadzono kwiaty. Figura została postawiona jako dziękczynienie za uratowanie z zarazy.
- Krzyż - Boża Męka z przełomu XIX i XX w. - Chełm Śląski, ul. Stacyjna
Podstawa jest trzyczęściowa - dolna część stanowi grubą stopę, środkowa część jest niewiele wyższa od dolnej stopy. Na niej płyta o esowatym profilu. W górnej części podstawy wmurowana jest czarna tablica z inskrypcją: Pobłogosław Jezu drogi. Stożkowaty gzyms oddziela podstawę od cokołu. W cokole znajduje się wnęka z profilowanymi krawędziami i trójlistnym łukiem. Frontowa ściana wokół wnęki zdobiona roślinnym ornamentem. Cokół zwieńczony stylizowanym gzymsem w kształcie łamanego daszka. We wnęce cokołu znajduje się figura Matki Bożej. Na gzymsie jest krzyż z figurą Chrystusa oraz metalowa tabliczka - INRI. Krzyż ozdobiony metalową kompozycją o roślinnej formie. Całość zwieńczona sercem. Krzyż stoi na prywatnej posesji.
- Krzyż - Boża Męka z 1895 r. - Chełm Śląski, ul. Błędów
Jednoczęściowa podstawa, w formie sześcianu. W górnej części tablica informująca, że fundatorem krzyża byli mieszkańcy osady Błędów: Gemidmet von Ortsteil Blendow. Poniżej tabliczka poświęcona osobie tragicznie zmarłej w tym miejscu. Górna krawędź podstawy przechodzi w głębokie wcięcie oddzielające ją od cokołu. Cokół z wnęką zwieńczoną łukiem w której znajduje się figura Matki Bożej. Gzyms cokołu w kształcie stożka. Na stopce stoi krzyż z figurą Chrystusa i tabliczką INRI . Krzyż stoi na rozdrożu ul. Błędów i Wrzosowej, na skraju łąki, otoczony ozdobnym, metalowym płotkiem. Dojście do krzyża wyłożone kostką chodnikową.
- Krzyż - Boża Męka z 1909 r. - Kopciowice, ul. Miodowa
Podstawa zbudowana jest z trzech elementów ułożonych schodkowo. W dolnej części podstawy jest wyryta data 1909, a w środkowej części napis fundacyjny: Gestiftet vor der Gemeinde Kopciowitz (Fundowana przez gminę Kopciowice). Górna część podstawy oddzielona płytą. Na jej froncie kwadratowa płycina z tablicą z napisem: Jeśli Bóg z nami, któż przeciwko nam? Cokół oddzielony od podstawy stożkowatym gzymsem, od dołu profilowanym. W cokole od strony frontowej znajduje się wnęka zwieńczona łukowato. W oszklonej wnęce znajduje się figura św. Anny z klęczącą Maryją. Gzyms ma formę łamanego daszka. Na stopce stoi krzyż z figurą Chrystusa i tabliczką INRI. Krzyż stoi na skraju drogi, otoczony ozdobnym, metalowym płotkiem, pomiędzy dwiema lipami, tuż przy chodniku.
- Kapliczka słupowa
Przy ulicy Śląskiej znajduje się ceglana kapliczka słupowa z wnękami. W jednej wnęce zorientowanej na Kalwarię Zebrzydowską znajduje się figura Pana Jezusa Frasobliwego. Jest to niewątpliwy dowód wpływu tego kultu z Małopolski na Górny Śląsk. Fundatorami kapliczki byli Jan i Agnieszka Wadasowie, zaś budowniczym Franciszek Szubert.
Galeria
Bibliografia
Monografia gminy i parafii Chełm Śląski, Chełm Śląski 2004.
|