Kapliczki i krzyże przydrożne w Michałkowicach

• Kapliczka przy ul. Orzeszkowej w Michałkowicach

Powstała najprawdopodobniej około 1870 roku. Jednak, co pewne, widnieje już na mapie z 1881 roku. Kapliczka jest zlokalizowana u wylotu ul. Przyjaźni w pobliżu dawnego wejścia na teren kopalni „Michał”. Dawniej kapliczka stała przy polnej drodze oddzielającej kopalnię od terenów dworskich, obecnie jest to centrum osiedla mieszkaniowego. Jest to typowa kapliczka słupkowo - domkowa w kształcie prostokąta, z dwiema półkoliście zwieńczonymi pionowymi wnękami, nakryta dwuspadowym dachem z umieszczonym pod nim profilowanym tympanonem. Pierwotnie w górnej wnęce znajdował się krucyfiks z niewielką metalową pasyjką. Stopa krzyża była pokryta kolorową dekoracją wykonaną w technice emalii. W drugiej wnęce była umieszczona tzw. Panienka – figurka Matki Boskiej. W 1995 roku w nocy z 30 czerwca na 1 lipca figurka została zniszczona, a kilka dni później nieznany sprawca połamał krzyż znajdujący się w drugiej wnęce. Wybryk ten spotkał się z powszechnym niezadowoleniem ze strony mieszkańców. Dał temu wyraz jeden z członków rady parafialnej - Gerard Bednarek, który w Wiadomościach dekanalnych opublikował list - apel do nieznanego sprawcy. Obecnie w górnej wnęce umieszczona została figurka Zmartwychwstałego, zaś w dolnej figurka Matki Boskiej. Obie wnęki są zabezpieczone kratą. Cała kapliczka została niedawno gruntownie odnowiona.

• Kapliczka Serca Pana Jezusa przy ul Kościelnej w Michałkowicach

Została ufundowana w 1936 lub 1938 roku przez Stanisława Lissowskiego, wielkiego czciciela i propagatora kultu Serca Pana Jezusa. Stąd też powstała dedykacja kapliczki. Kapliczka znajdowała się niegdyś przy domu fundatora. Dom został rozebrany ze względu na planowaną rozbudowę osiedla mieszkaniowego. W październiku 1978 roku Siemianowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa wystosowała pismo z poleceniem likwidacji kapliczki, jednak nie zostało ono nigdy wykonane. Kapliczka stała samotna na pustym placu. W tym okresie zdarzały się chuligańskie wybryki podczas których wynoszono nocą figurę i porzucano na okolicznych polach. Właściciele jednak zawsze umieszczali figurę z powrotem na jej właściwym miejscu. Dopiero przy okazji budowy nowego supermarketu w Michałkowicach, kapliczkę przesunięto, odnowiono i ustawiono w przygotowanym do tego miejscu około 100 m od jej pierwotnej lokalizacji. Obecnie w kapliczce ustawiona jest gipsowa figura ufundowana przez rodzinę Lissowskich.

• Kapliczka przy ul. Żeromskiego w Michałkowicach

Kapliczka została zbudowana w 1882 roku z dobrowolnych składek Gminy Michałkowickiej (o czym informuje umieszczona na niej tablica) i ustawiona pierwotnie na końcu wsi przy rozwidleniu dróg. Jednak w późniejszym czasie z powodu nasilenia ruchu i rozbudowy drogi kapliczkę przesunięto w obecne miejsce. Jest to neogotycka kapliczka wykonana z piaskowca. Kapliczka jest w typie słupkowym zwieńczona krzyżem z metalową postacią Chrystusa. Poniżej w dwóch wnękach są umieszczone drewniane polichromowane figurki: św. Floriana – w górnej, zwieńczonej trójlistnie wnęce i św. Jana Nepomucena w dolnej, zwieńczonej ostrołukowo. Kapliczka w okolicach 2000 roku przechodziła renowację. Jednak obecnie jest nieco zaniedbana.

• Krzyż przydrożny ul. Żeromskiego w Michałkowicach

Przy ulicy Żeromskiego w pobliżu drogi prowadzącej do kopalni znajduje się przydrożny krzyż. Powstał on w 1881 roku i został ufundowany przez Antoniego Fojcika. Na cokole z czworobocznego bloku piaskowca ustawiono mniejszy czworobok, a na szczycie po przekątnej masywny krzyż z niewielką, metalową postacią Chrystusa. W wyższej części cokołu znajduje się napis: Szczęść Boże Górnikom na jednej stronie i na przyległym boku: Chwała Tobie Chryste Panie . Na podstawie wyryto napis: Przypatrzcie się wszyscy zali jest Boleść jako Boleść moja oraz z tyłu: Fun. A. FOITZIK 1881. W trakcie przeprowadzonej w ostatnim czasie renowacji krzyż został odnowiony. Jednak inskrypcja o fundatorze została zupełnie zatarta, zaś drugą nieznacznie zmieniono i obecnie brzmi: Przypatrzcie się wszyscy jeżeli jest Boleść jako Boleść moja. Pozostałe zostały wiernie odrestaurowane.

Bibliografia

M. Derus , Kapliczki i krzyże przydrożne Siemianowic Śląskich, Siemianowice Śląskie 1999, ss. 34-45; A. Halor, Przewodnik Siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy, Siemianowice Śląskie 2000, ss. 114-115, 123, 130.