Kapliczki i krzyże przydrożne w Łaziskach Średnich

• Krzyż kamienny, przydrożny przy ul. Kopalnianej na wzniesieniu

Pierwotnie obiekt posiadał figurę Chrystusa wykonaną z odlewu metalowego. Figura uległa zniszczeniu. Obecnie na jej miejscu umieszczono plakietkę z głową Chrystusa. Kształt krzyża świadczy, że został on postawiony w dalekiej przeszłości. Według przekazów sędziwych mieszkańców Łazisk Średnich w tym miejscu znajdował się dawny cmentarz. Istnienie cmentarza potwierdzają mapy wydane w końcu XIX wieku. Zagadką jest jednak, kto został pochowany na tym cmentarzu. Jedni powiadają, że jest to cmentarz szwedzki. Podczas najazdu Szwedów na Polskę wojska polskie otoczyły oddział szwedzki i przyparły go do istniejących wówczas moczarów dzisiejszego „Piekiełka", uniemożliwiających odwrót w kierunku wschodnim. Tych, którzy zginęli, pochowano więc w miejscu starcia. Kroniki lokalne nie odnotowują jednak takiego zdarzenia w rejonie Łazisk.

Druga wersja powstania w tym miejscu cmentarza powiada, że pochowani tam są uczestnicy powstania styczniowego z 1863 roku. Prawdopodobna jest również wersja, że na dawnym cmentarzu przy ulicy Kopalnianej pochowani zostali mieszkańcy Łazisk Średnich, zmarli w latach 1847-1848 na skutek głodu i epidemii tyfusu. W tym okresie gminy łaziskie należały do parafii mikołowskiej. Obecnie opiekunami obiektu są mieszkańcy ulicy Kopalnianej oraz pan Palowski, który prowadzi przy nim bieżące prace remontowo-malarskie.

• Krzyż kamienny, przydrożny przy ul. kard. Wyszyńskiego w pobliżu przedszkola oraz posesji nr 26

Krzyż pochodzi z 1875 roku. Fundatorami byli Franciszek i Katarzyna Kempa. Do 1997 roku krzyżem opiekowali się państwo Kamińscy, obecnie parafia Męczeństwa św. Jana Chrzciciela.

• Kapliczka przydrożna, skrzynkowa przy skrzyżowaniu ulic Lasoki i Gajowej, na posesji prywatnej

Kapliczka pochodzi z lat 90. XIX wieku. Pierwotnie z figurą Matki Boskiej. Gdy w 1987 roku uległa zniszczeniu, figurę wymieniono na oleodruk. Właściciel i opiekun - Jan Szafraniec i Aniela Szlesak.

• Krzyż drewniany, przydrożny, przy zbiegu ulic Wyrskiej i Sikorskiego, na wydzielonym terenie z cmentarza

Figura - odlew żeliwny. Obecny krzyż (powojenny) posadowiony na miejscu pierwotnego. Na mapie górniczej sporządzonej w kwietniu 1858 roku zaznaczony został w tym miejscu krzyż. Świadczy to o tym, że krzyż na tym skrzyżowaniu dróg znajdował się już przed tą datą.

Bibliografia

J.M. Granieczny, F. Leśniewski, Świadkowie naszej historii w fotografii. Łaziskie krzyże i kapliczki, Łaziska Górne 2001.