Dominikanki

Z e-ncyklopedia

Zgromadzenie Sióstr św. Dominika OP

Łac.: Congregatio Sororum Sancti Dominici

Zgromadzenie zostało założone w Tarnobrzegu-Wielowsi 8 sierpnia 1861 przez m. Kolumbanę Filipinę Białecką. Ta urodzona w rodzinie szlacheckiej na Kresach Wschodnich kobieta odbyła nowicjat w latach 1859-1861 we wspólnocie sióstr dominikanek w Nancy we Francji. Powróciwszy do Polski, założyła podobne Zgromadzenie o kontemplacyjno-czynnym charakterze. Zgromadzenie Sióstr św. Dominika przyjęło dominikański charyzmat życia oparty na dewizie Veritas oraz contemplata aliis tradera (przekazywać owoce kontemplacji). Odniesienie do tradycji dominikańskiej zaważyło również na duchowości nowego Zgromadzenia, którą kształtuje kult Jezusa Eucharystycznego, maryjność, świadome i owocne uczestnictwo w liturgii oraz zgłębianie Słowa Bożego. W 1868 roku wspólnota założona przez siostrę Białecką otrzymała zatwierdzenie diecezjalne, a w 1885 roku dekret pochwalny Stolicy Apostolskiej. Ostateczne zatwierdzenie na prawie papieskim wydano 18 sierpnia 1911.

Przyjęcie dominikańskiego charyzmatu przejawia się w głoszeniu prawdy ewangelicznej najbardziej potrzebującym. Siostry dbają zatem nie tylko o własne osiągnięcie świętości, ale także tych, którym służą. Stąd dominikanki od początku swego istnienia bardzo mocno zaangażowały się w pracę oświatową. Zakładały szkoły, zwłaszcza o stopniu podstawowym, katechizowały oraz prowadziły szkoły gospodarstwa domowego, w których głównie kształciła się młodzież z terenów wiejskich. Obecnie również działają na polu edukacji, ucząc w szkołach znajdujących się przy ich placówkach za granicą. W Polsce pracują głównie w przedszkolach, ale również katechizują. Ponieważ charyzmat dominikański jest bardzo pojemny w swej treści, siostry służą również osobom najsłabszym: odwiedzają chorych w ich domach, podejmują zadania sióstr charytatywnych w parafiach, a w krajach misyjnych pracują w szpitalach oraz troszczą się o umierających. Podejmują także pracę w żłobkach oraz z dziećmi upośledzonymi fizycznie i umysłowo. Dominikanki pracują również w instytucjach kościelnych, takich jak np. kurie biskupie, biblioteki seminaryjne oraz „Caritas”.

W przededniu wybuchu II wojny światowej Zgromadzenie liczyło 246 sióstr i posiadało 31 domów. W latach okupacji siostry udzielały pomocy osobom prześladowanym przez okupantów, za co dosięgały je kary więzienia, a nawet śmierć. Statystyka Zgromadzenia za 1998 rok mówi o 50 placówkach na całym świecie (Polska, Białoruś, Kamerun, Kanada, Ukraina, USA) oraz 359 siostrach. W 1951 roku powstała druga prowincja dominikanek w Stanach Zjednoczonych. 13 czerwca 1999 papież Jan Paweł II beatyfikował, wśród 108 Męczenników II wojny światowej, s. Julię Rodzińską, która zmarła na tyfus 20 lutego 1945 w obozie koncentracyjnym w Stutthofie. Proces beatyfikacyjny założycielki Zgromadzenia m. Kolumby Białeckiej toczy się na etapie rzymskim w sprawie domniemanego cudownego uzdrowienia dokonanego za jej wstawiennictwem. Dekret heroiczności cnót podpisał papież Jan Paweł II w grudniu 2004 roku.

Domy na terenie archidiecezji katowickiej

Dominikanki przybyły na Górny Śląsk w 1923 roku za sprawą Adolfa Ligonia. Założyły tutaj pięć placówek. Dziś istnieje jedynie dom Zgromadzenia w Orzeszu przy ul. Matejki.

Bibliografia

B. Łoziński, Leksykon zakonów w Polsce. Informator o życiu konsekrowanym, Warszawa 1998, s. 177-178; Archiwum Prowincjalne Zgromadzenia Sióstr św. Dominika.