Św. Jan Kanty
Św. Jan Kanty (1390-1473)
Urodził się 24 czerwca 1390 w Kętach na Ziemi Oświęcimskiej. Imię otrzymał po swoim patronie, św. Janie Chrzcicielu. Wywodził się z zamożnej rodziny mieszczańskiej. Jego rodzicami byli Stanisław i Anna. Ojciec Jana prawdopodobnie był burmistrzem, natomiast o matce źródła nie podają rzetelnych informacji.
W 1413 roku, mając 23 lata, Jan rozpoczął studia na Wydziale Sztuk Wyzwolonych w krakowskim Studium Generalnym. W semestrze zimowym 1417/1418 otrzymał tytuł magistra sztuk wyzwolonych. Do roku 1421 jego żywot nie jest badaczom znany. Wiadomo jednak, że w tym czasie przyjął święcenia kapłańskie w kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Tuchowie. W 1421 roku został rektorem szkoły klasztornej u bożogrobowców miechowskich, w której pracował do 1428 roku. W tym czasie zajmował się także przepisywaniem rękopisów. Sporządził między innymi dwa tomy pism Ojców Kościoła (na przykład były to pisma św. Augustyna, Grzegorza I Wielkiego, Bernarda), przepisał dwie pierwsze części Summy teologicznej i Summy przeciwko poganom oraz komentarz do Ewangelii św. Mateusza, który był jego ostatnią pracą. Jego rękopisy liczą łącznie ponad 18 000 stron. Biblioteka Jagiellońska przechowuje je w 15 tomach. Część z nich znajduje się w Bibliotece Watykańskiej.
Od 1429 roku wykładał na Wydziale Artium. W 1934 roku został prepozytem Kolegium Większego. Czterokrotnie pełnił funkcję dziekana Wydziału Sztuk Wyzwolonych. Następnie podjął studia teologiczne. W 1439 roku został kanonikiem kantorii świętego Floriana w Krakowie i otrzymał prebendę w postaci probostwa w Olkuszu. W wieku 54 lat otrzymał stopień doktora teologii. Całe życie prowadził żywot pokutny, wynagradzający za ludzkie przewinienia. Nie jadał mięsa, spędzał długie godziny w nocy na modlitwie i poście. W swoich kazaniach i pismach nawoływał do trzeźwości, walczył z nałogami i wadami, takimi jak rozwiązłość, zabijanie nienarodzonych i rozrzutność.
Zmarł 24 grudnia 1473 w Krakowie. Władze uniwersyteckie zadecydowały o złożeniu zwłok Jana Kantego w akademickim kościele pw. św. Anny. W tym też czasie proboszcz tego kościoła, Maciej z Kościana, zaczął spisywać cuda dokonujące się przy grobie pochowanego. W 1621 roku synod biskupów w Piotrkowie wniósł prośbę do Stolicy Apostolskiej o rozpoczęcie procesu kanonicznego. Prace przygotowawcze rozpoczęto w roku 1628. Beatyfikacja nastąpiła 27 września 1680. Dokonał jej papież Innocenty XI (późniejszy błogosławiony). Kanonizacji – łącznie ze św. Józefem Kalasantym – dokonał Klemens XIII 16 lipca 1767. W 1737 roku papież Klemens XII ogłosił Jana z Kęt patronem Polski. Jan Kanty jest też patronem Archidiecezji Krakowskiej, z której pochodzi, diecezji bielsko-żywieckiej, w której znalazło się jego rodzinne miasto oraz patronem parafii w Jaworznie – Niedzieliskach. Patronuje uczącej się i studiującej młodzieży, profesorom, szkołom katolickim i Caritasowi. Jest uważany za opiekuna rodzin i matek oczekujących potomstwa - był bowiem zdecydowanym obrońcą życia poczętego.
- Wspomnienie liturgiczne przypada 20 października.
Bibliografia
R.M. Zawadzki, Św. Jan Kanty w świetle najnowszych badań, [w:] Święty Jan Kanty w sześćsetną rocznicę urodzin 1390–1990, red. W. Gasidło, Kraków 1991, s. 15–23; [1] [dostęp 27.04.2017]; [2] [dostęp 27.04.2017]; [3] [dostęp 27.04.2017]; [4] [dostęp 27.04.2017]
| |||||
| |||||